اهمیت یادگیری تاریخ برای درک جهان

اهمیت یادگیری تاریخ برای درک جهان
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

تدریس تاریخ برای معلمان یک چالش است، مخصوصا برای جوامع از هم گسسته و جوامعی با پیشینه تلخ. آنها باید دیدگاهی بی طرف داشته باشند و به وقایع با دیدی برابر و بدون قضاوت شخصی بنگرند. آموختن تاریخ می تواند به برقراری ارتباط و گسترش صلح کمک کند.

در شهر روسلو لهستان، هدف برنامه ابتکاری “یوروکلیو” تفهیم بهتر وقایع است.

نام سابق شهر روسلو، برسلو بود و این شهر آلمانی پس از پایان جنگ دوم جهانی به لهستان واگذار شد. بناهای تاریخی بی شمار، مانند مجسمه دیتریش بونهوفر یادآور حضور آلمان ها طول قرون متمادی در این شهر هستند. دیتریش بونهوفر کشیش و خداشناس آلمانی، که به خاطر ضدیتش با نازیسم شناخته شده است، در سال 1945 میلادی، درست قبل از شکست آلمان اعدام شد. با این وجود، این شخصیت مهم در کلاسهای درس تاریخ لهستان و آلمان جایگاهی همسان ندارد.

ایونا گرابووسکا، معلم تاریخ می گوید: “صادقانه بگویم، اکثریت شهروندان روسلو او را نمی شناسند. او شخصیت محبوبی نیست. او نامدارترین شخصیت شهر نیست. مطمئنا او در کتاب های تاریخ مدارس جایی ندارد.”

سیلویا سمت، معلم تاریخ و رییس یوروکلیو می گوید:” بونهوفر یک نمونه خوب برای دانش آموزان است. وقتی شما فصل مربوط به جنبش مقاومت ضد رژیم ناسیونال-سوسیالیست را تدریس می کنید و وقتی در مورد مقاومت کلیسا صحبت می کنید، بونهوفر مثال محبوبی است”.

جمله “ما شما را می بخشیم و از شما می خواهیم که ما را ببخشید” در پای مجسمه کاردینال کومینک، بیانگر مصالحه اسقف های لهستانی و آلمانی در دهه شصت میلادی با هدف برقراری صلح بین دو ملت است. ولی حتی امروز، مساله اخراج آلمان ها پس از پایان جنگ دوم جهانی از این منطقه بسیار حساس است.

سیلویا سمت: “انجمن اخراجی ها در آلمان، همراه رییس خود، اریکا اشتین باخ، معمولا از طریق رسانه های جمعی اظهارات تحریک آمیز منتشر می کنند و این باعث نگرانی لهستانی ها می شود. از طرف دیگر، لهستانی ها، تا آن جایی که من فهمیده ام، از بازگشت آلمان ها و مطالبه سرزمین و خانه هایشان می ترسند. بنابراین این یک مساله حساسیت برانگیز است. پس چگونه می توانید بر این مشکل حساس در کلاس تاریخ غلبه کنید؟”

یوروکلیو سعی می کند پاسخ این پرسش را پیدا کند. این بنیاد هر ساله از آموزگاران و محققان تاریخ در سراسر اروپا دعوت به عمل می آورد. آن ها در کنار هم، روش های لازم آموزش تاریخ با نگاهی متعادل، که انعکاس دهنده کثرت دیدگاه ها باشد را ارائه می کنند. آن ها از دانش آموزان می خواهند که خود را جای همسایه هایشان قرار دهند تا با فراتر رفتن از احساسات شخصی تفاوت رویدادها و هویت ها را کشف کنند.

دیدگاه های ناهمگون در مورد تاریخ

کتاب های درسی منابع اصلی دانش آموزان هستند. ولی ار آنجا که مورخان نظرات متفاوتی دارند این کتاب ها معمولا تفسیری شخصی از رویدادها هستند. این واقعیت چالش بزرگی در کشورهایی است که دارای فرقه ها و اقوام متعدد هستند. مانند لبنان، کشوری که در آن هیچ کتاب تاریخی که مورد قبول همه باشد وجود ندارد.

تصاویر جنگ لبنان که بیست سال پیش پایان یافت، هنوز در قلب و ذهن مردم لبنان نقش بسته است و زخم های آن هنوز مداوا نشده است.

لبنانی ها که به علت تفاوت های فرقه ای از هم گسیخته اند، نه تنها به یک تعریف مشترک درباره گذشته شان نرسیده اند، بلکه بر سر دیدگاه هایشان درباره آینده هم توافق ندارند.

راشا آکوم، دانش آموز می گوید: “اگر اطلاعات درباره موضوعی کم بود یا فرقه های دیگر آن موضوع را به طرز دیگری می آموزند، ما درباره صحت آن از والدیمان سوال می کنیم”.

در نبود کتاب های تاریخ منتشر شده توسط وزارت آموزش، بیشتر مدارس کتاب هایی را تدریس می کنند که توسط مورخان فرقه یا حزب بخصوصی نوشته شده اند و حتی تاریخ معاصر لبنان در برنامه گنجانده نشده است.

دانش آموزان بیشتر از این که در مورد جنگ داخلی بدانند، در مورد رومی ها، عثمانی ها و جنگ های جهانی یاد می گیرند. موضوع های بحث بر انگیز، مانند ماموریت فرانسوی ها در لبنان، فراوانند. بعضی ها فرانسوی ها را اشغال گر و بعضی دیگر آن ها را آزادی بخش تلقی می کنند.

محمد دیا، معلم تاریخ می گوید: “من کلیات را تدریس می کنم و وارد جزییات نمی شوم، مجبورم به این صورت عمل کنم چون هر فرقه حساسیت های خاص خود را دارد و سیاستمداران از این حساسیت ها به نفع خود استفاده کنند و این یک حصار بین ما و دانش آموزان ایجاد کرده است”.

وزارت آموزش هیات های متعددی برای تنظیم یک کتاب تاریخ مشترک تائین کرد ولی سیاستمداران و سران اقوام هنوز که هنوز است به توافق نرسیده اند و کتاب تاریخ منتظر یک اراده سیاسی برای تالیف است.

مسعود دهر، مورخ و متخصص تاریخ لبنان، عضو پیشین هیات وزارت آموزش برای تالیف کتاب تاریخ می گوید:“ما پیشنهاد کردیم تا دروس کتاب تاریخ فهرست وار باشد تا دانش آموزان خود در مورد موضوع تحقیق کنند. ما دانش آموزان فرقه خاص را به گروه های مختلف تقسیم کردیم و آنها را تشویق کردیم تا مورد نظرات مختلف بحث کنند و سعی کنند گروه های دیگر را با یافته های خود متقاعد کنند.”

در کشوری مانند لبنان با سیاستی ناپایدار، دانش آموزان نیازمند یک برداشت و درک مشترک از جنگ داخلی هستند تا بتوانند با صلح در کنار هم زندگی کنند.

آموزش وقایع هولناک و تلخ

پرداختن به تمام زوایای تاریخ تنها با استفاده از کلمات امکان پذیر نیست مخصوصا در مورد جنایات هولناکی که در طول نسل کشی رواندا روی داد.

مردم با مراجعه به مرکز یادبود کیگالی می توانند دوران تاریک کشورشان را ببینند و آن را درک کنند. این برای بازماندگان و نسل های آینده حیاتی است.

در عرض تنها چهار ماه در سال 1994، نسل کشی رواندا جان بیش از هشتصد هزار نفر را گرفت.

بعد از ترور رییس جمهور، هوتوهای افراطی با یک برنامه از پیش طرح ریزی شده قصد از بین بردن کامل اقلیت توتسی را داشتند.

آموزش، نقش مهمی در روند مصالحه بین مردم دارد که با اطلاع رسانی صحیح درباره پیشینه، تاثیر و ابعاد نسل کشی می تواند از رویدادهای مشابه در آینده جلوگیری کند.

مرکز یادبود کیگالی در نزدیکی گور دسته جمعی دویست و پنجاه هزار قربانی قرار گرفته است که یادآور رویدادهای تلخ گذشته است.

هیات مدیره این بنای یادبود، دانش آموزان دبیرستان ها را از سراسر کشور به اینجا می آورد تا در مورد نسل کشی بیاموزند.

راهنما و مربیان مرکز، که خود از بازمادگان این نسل کشی هستند نقش مهمی در روایت آن دارند.

آپولون گاهونگایر، مسئول آموزش می گوید: “من یک بازمانده از نسل کشی علیه توتسی ها هستم و می خواهم به جوانان رواندایی کمک کنم تا بفهمند چقدر مهم است که با هم متحد باشند و چگونه باید با ایده نسل کشی مبارزه کنند.”

نکته مهم در روش آموزشی این مرکز این است که در عین حال که باید دقیق و درست است، نباید بخش بزرگی از دانش آموزان را متهم کنند.

مگی زیگلر، مشاور برنامه آموزشی می گوید:“دانش آموزان پیشینه های مختلف دارند و بعضی از آن ها خاطرات نسل کشی را در ذهن دارند. بعضی از آن ها والدینی دارند که در زندان به سر می برند، بعضی از آن ها یتیمان بازمانده از نسل کشی هستند، بعضی دیگر بعد از نسل کشی به دنیا آمده اند. مشکل واقعی و چالش جدی این است که محیطی برای آن ها ایجاد کنیم که تمام دانش آموزان، صرف نظر از گذشته و پیشینه شخصی شان احساس راحتی کنند.”

یکی از اهداف این مرکز آموزش نسل جدید رواندایی ها درباره خطرات تعصب است.

جان نپو ناهیمانا، مدیر برنامه می گوید: “این برنامه برای رواندایی ها بسیار مهم است، مخصوصا برای دانش آموزان دبیرستان، زیرا آنها آینده کشور هستند و رهبران کشور خواهند شد. بنابراین، این آموزش به آنها کمک می کند تا آینده را بفهمند و بدون هرگونه نسل کشی یا ایدئولوژی نسل کشی برای آینده بهتر برنامه ریزی کنند.”

هفده سال بعد، رواندا، این کشور آفریقایی، یک روند مصالحه را تجربه می کند. یک نظام استوار مردم سالاری پابرجاست و بسیاری از دلایل نسل کشی مورد بررسی، ارزیابی و کنکاش قرار گرفته اند.

با عبرت گرفتن از تفرقه گذشته، جوانان نسل حاضر رواندایی می توانند به آینده متحد امید داشته باشند.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

سرویس امنیتی لهستان با همکاری کشور چک یک شبکه جاسوسی روسیه را منهدم کرد

کی‌یف و لووف زیر حملات هوایی روسیه؛ موشک‌ها حریم هوایی لهستان را نقض کردند

سال تحصیلی افغانستان بدون حضور بیش از یک میلیون دختر آغاز شد