اروپا پس از پایان جنگ دوم جهانی، در نتیجه ایدئولوژی فاشیسم، تبدیل به ویرانه و تقسیم به دو شده و به زانو درآمد. رهبران کشورهای این قاره به این نتیجه می‌رسند که برای پایدار بودن صلح و توسعه، باید با هم همکاری کنند. کنراد آدنهاور، روبرت شومن و ژان مونه، پدران بنیانگذار ایده اروپا هستند.
به لطف تلاشهای بنیانگذاران و افرادی که از آنها پیروی کردند، اروپا به یک واقعیت سیاسی و اقتصادی تبدیل شد. در سال ۱۹۵۷ جامعه اقتصادی اروپا، با حضور شش کشور آلمان، بلژیک، فرانسه، ایتالیا، لوکزامبورگ و هلند ایجاد شد.
اروپا در طی سالها، بزرگتر شد، پس از اینکه چهار کشور دیگر به آن پیوست، در سال ۱۹۸۶ میلادی دو کشور دیکتاتوری سابق، اسپانیا و پرتغال نیز به آن وارد شدند. سپس اتحادیه اروپا متولد و جایگزین جامعه اقتصادی اروپا شد.
فرانسوا میتران و هلموت کهل، روسای جمهور فرانسه و آلمان، در آشتی این دو کشور با یکدیگر که اساس صلح و بازسازی اروپا شد، نقش حیاتی داشتند.
در سال ۱۹۸۹ میلادی، دیوار برلین، نماد تقسیم جهان به دو بلوک نیز فروریخت. این رویداد راه را برای اتحاد دو آلمان و فرا‌تر از آن باز کرد.
در سال ۲۰۰۴، ده کشور شامل هشت کشور بلوک شرق سابق، به اروپا و ارزش‌های اروپایی پیوست.
ایده پدران بنیانگذار که اتحاد اروپایی یک الزام برای تداوم صلح است، شش دهه بعد نیز برای طرفداران اروپای متحد یک الزام است.
در مورد اعطای جایزه صلح نوبل به اتحادیه اروپا یورونیوز مصاحبه‌ای با خاویر سولانا انجام داده است.
وی وزیر سابق امور خارجه اسپانیا، دبیر کل پیشین ناتو و مسئول سیاست خارجی اروپا تا سال ۲۰۰۹ بوده است. او اکنون یکی از اعضای شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا است.
یورونیوز: اتحادیه اروپا در داخل و خارج این اتحادیه به عنوان مدلی از دموکراسی معرفی می‌شود به نظر شما چرا جایزه صلح نوبل به این نهاد اعطا شد؟
آیا به دلیل ساختار این نهاد بوده و یا سیر تحول آن؟
خاویر سولانا: «همانطوریکه شما اشاره کردید به نوعی افکار عمومی جامعه جهانی نقش اتحادیه اروپا را به رسمیت شناخته است. بیاد بیاورید که در قاره‌ای هستیم که در آن جنگهای بیرحمانه‌ای اتفاق افتاده. اتفاقات قرن بیستم را به یاد آورید.
اما موفق شدیم در آزادی و صلح و در نهایت ثبات کنار یکدیگر زندگی کنیم و نقش برجسته‌ای در جامعه جهانی نیز داشته باشیم. اکنون در موقعیت سختی قرار داریم اما این نیز می‌گذرد.»
یورونیوز: این جایزه یک شانس و یک فرصت برای اتحادیه اروپا بشمار می‌آید درست زمانی که بحران اقتصادی بیش از پیش موجودیت آنرا تهدید می‌کند. در گذشته نیز رهبران اروپایی را نسبت به خطرات مربوط به منطقه پولی یورو آگاه کرده بودید. اما اکنون از نقطه نظر انسانی صحبت کنیم و بحث سیاسی را کنار بگذاریم.
خاویر سولانا: «سختی و فشاری را که شهروندان تحمل می‌کنند من نیز حس می‌کنم. در بحران و موقعیتی بسیار دشوار قرار داریم مردم لحضات سختی را پشت سر می‌گذارند ما و سران اتحادیه اروپا باید همه کار برای حل بحران به صورت جدی و با سرعت انجام دهیم.»
یورونیوز: همانطوریکه می‌دانید در کشورهایی که بیش از دیگران از بحران آسیب دیده‌اند ناآرامی‌هایی وجود دارد و ایده‌های افراطی در آنها قوت گرفته آیا باید برای آینده اتحادیه اروپا نگران بود؟
خاویر سولانا: «خیر من به این موضوع اعتقاد ندارم اتحادیه اروپا لحضات سختی را پشت سر گذرانده و همیشه توانسته از موانع عبور کند و موفق باشد ما از این بحران هم عبور خواهیم کرد. این بحران باید ما را برای زندگی در قرن ۲۱ آماده سازد قرنی که تاریخ دنیا را تغییر داد. فکر می‌کنم که در دنیای چند قطبی صدای اتحادیه اروپا با ارزشهایش باید همیشه وجود داشته باشد.»
یورونیوز: زمانی که شما در راس ناتو بودید جنگ بالکان یکی از صفحات سیاه اتحادیه اروپا به شمار می‌رفت اما سالها بعد در بروکسل بحث و گفتگو‌ها مانع وقوع جنگی مشابه در مقدونیه شد.
چه موارد دیگری را می‌توانید ذکر کنید که در آنها اتحادیه اروپا پرچمدار دفاع از حقوق بشر بوده است؟
خاویر سولانا: « بله فکر می‌کنم موارد دیگری نیز وجود دارد. ما در آفریقا در زمان بحران حضور داشتیم و مشکلات فراوانی را در آنجا حل کردیم.
آسیا را نیز به خاطر بیاورید و روند صلح در “آچه” که موجب حل یک مشکل تاریخی در کشوری چون اندونزی شد. در کشورهای دیگری نیز حضور داشتیم.
به اعتقاد من طی ده سال گذشته اتحادیه اروپا سیاست خارجی درخشانی داشته است.»
یورونیوز: پس از آنکه یک دهه در راس دیپلماسی اتحادیه اروپا بودید آیا انتظار داشتید که یک چنین جایزه‌ای به اتحادیه اروپا اعطا شود؟
خاویر سولانا: «خیر واقعا انتظار چنین خبر غافلگیر کننده‌ای را نداشتم.»