مردم یا بانک های مجارستان، کدامیک در خطرند؟

مردم یا بانک های مجارستان، کدامیک در خطرند؟
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

پارلمان مجارستان قرارداد وام های بانکی را که بر اساس خرید ارزهای خارجی پیش ازبحران مالی بسته شده بود، زیر ذره بین برده تا مشکل هزاران خانوار مقروض را حل کند.
گزارشگر یورونیوز به شهر “اوچا” رفته است تا با برخی از این خانواده های مقروض صحبت کند. دولت برای تعدادی از این خانواده ها در حومه شهر “اوچا” خانه هایی ساخته است. این محله با نام مکان مقروض ها شناخته می شود. خانواده هایی که در اینجا ساکن هستند بواسطه قرض هایی که پیش از بحران مالی سال ۲۰۰۸، بصورت ارز خارجی از بانک گرفته بودند، بی خانمان و گرفتار شده اند.

ایدیکو و خانواده اش نزدیک یکسال پیش، زمانی که در خطر اخراج بودند به اینجا منتقل شدند. آنها دیگر قادر نبودند وامی را که بصورت فرانک سویس از بانک گرفته بودند، مطابق قرارداد، پرداخت کنند. خانه آنها وثیقه بانک بود.

شوهر ایدیکو می گوید: “همسرم کار می کرد، من هم می توانستم درکنار بازنشستگی کار کنم، می توانستم بپردازم، ولی بعد وضع عوض شد. نرخ تبدیل بانکی بالا رفت و آنها بیشتر و بیشتر درخواست کردند. و پس از چند ماه، ما ماندیم و قرض های ماهانه عقب مانده. برای همین تقاضا کردیم اینجا بیاییم تا با سه بچه در خیابان نمانیم. احتیاج به راه نجاتی داشتیم.”

بیش از یک میلیون خانوار مجار، بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ قراردادهایی برای گرفتن قرض بصورت ارزی، عمدتاً فرانک سوییس با بانک ها بسته بودند.
در آن زمان، آنها از این طریق، از نرخ بانکی سه در صد پایین تر از پول ملی خودشان بهره می بردند اما این مزیت با رسیدن بحران مالی و بالا رفتن سرسام آور مبلغ بازپرداخت، دوام نیاورد.

مداخله اولیه دولت “اوربان” در سال 2011 به برخی از خانواده ها کمک کرد تا بتوانند بدهی شان را با نرخ های ترجیحی بپردازند ولی دهها هزار خانوار هنوز در وضعیت دشواری هستند.

گزارشگر یورونیوز با “جودیت” سرپرست انجمن دفاع از قربانیان قروض بانکی در بوداپست ملاقات کرده است. اکیپ جودیت به اشخاص مقروض برای یافتن راه حل از طریق مذاکره و نیز راهنمایی برای مدیریت بهتر مالی در زندگی روزمره، کمک می کند.
جودیت می گوید: “در طول زمان خانواده ها حقوقوقشان ثابت مانده یا حتی پایین
تر آمده، درحالیکه بازپرداخت ماهانه آنها مرتباً افزایش یافته است. به نظر ما این خانواده ها بیشتر از سایر لایه های جامعه در معرض خطر هستند. طبقه متوسط کمرنگ شده و به طبقه پایین تبدیل می شود.”

“اولگا” نیز تحت حمایت این انجمن است. او در آپارتمانی که دخترش هفت سال پیش با وام بانکی خریده، زندگی می کند. دختر اولگا بدنبال از دست دادن کارش به آمریکا مهاجرت کرده است و حقوقش برای بازپرداخت وام کافی نیست. چهار سال است وام ماهانه اش را نپرداخته است.
اولگا مدتی، خودش وام آپارتمان را پرداخت اما می گوید که دیگر نمی تواند از عهده بر آید. با حقوق بازنشستگی فقط می تواند احتیاجات خودش و نوه و نتیجه اش را برآورده کند. حتی نمی تواند دیوار خانه را که آب می دهد تعمیر کند.
او می گوید این وام خانواده اش را از بین برده است و می افزاید: “بدتر از همه اینکه شوهرم هم پس از یکسال با سکته قلبی فوت کرد و من تنها ماندم. درمجارستان مشکل است که به تنهایی همه هزینه ها و خرج ها و قرض های اینچنینی را پرداخت. اگر وکیل به ما کمک نمی کرد اینجا نبودیم، در خیابان بودیم.”

اخیرآً دیوان عالی مجارستان با حمایت دیوان عدالت اروپا برخی از مبانی قراردادهای وام ارزی را باطل اعلام کرد.
برخی از بندهای قراردادها اجازه می داد که بانک ها نرخ تبدیل متفاوتی برای پرداخت و باز پرداخت وام، به ضرر قرض گیرنده، تعیین کنند یا شرایط وام را یکجانبه تغییر دهند.

آندراس اوستویچ، قاضی دیوان عالی مجارستان می گوید: “دیوان عالی کشور اعلام کرد که تغییر نرخ بانکی در این قبیل قراردادها ناعادلانه است.
درمورد تغییر یکجانبه قرارداد هم دادگاه خواستار رسیدگی قانونی است. بر اساس مواردی که ما تاکنون ملاحظه و بررسی کرده ایم بسیاری از قراردادهای بانکی نکات لازم را رعایت نکرده اند.”

قانون جدید بانک ها را وا می دارد تا در موارد خطا، به مشتریان خود خسارت بپردازند. مقدار خسارت، بیش از ده درصد سرمایه بانک های مجارستان تخمین زده شده است.
اقدامات دیگری نیز در این زمینه برای ماه سپتامبر پیش بینی شده که میزان خسارت بانک ها را سه برابر خواهد کرد.
با توجه به هزینه ای که در سال ۲۰۱۱ به بانک ها تحمیل شده بود، تصمیم دیوان عالی برای مؤسسات مالی سنگین خواهد بود.

گزارشگر یورونیوز اشاره می کند که دولت، بانک ها و مؤسسات مالی به درخواست او برای ملاقات جواب نداده اند. وی با رییس سابق و مدیر قبلی بخش مجارستان یک بانک اتریشی دیدار کرده و از بدبینی و نگرانی این کارشناس مالی گزارش می دهد.
این مسئول سابق بانکی می گوید: “به احتمال، بیشتر بانکهای خارجی و یا همه شان باید این مبلغ را به شرکت های تابعه برگردانند. مسئله اینست که پس از این استرداد چه سیاستی در ارتباط با معامله با مجارستان پیش بگیرند. در دوسال گذشته بانک های خارجی در مجارستان بسیار منفعل بوده اند. یعنی با رکود فعالیت های وام دهی در مجارستان، گیج شده اند و واضح است که این حالت برای یک اقتصاد خیلی بد است.”

گزارشگر یورونیوز در “شیوفوک” واقع در صد کیلومتری جنوب غربی پایتخت با “گیورگی لمان“، وکیلی که برای کمک به مجاری های مقروض مشهور است ملاقات کرده و می گوید او به تنهایی 1200 پرونده شکایت را بررسی می کند.
تصمیم اخیر دیوان عالی در اجبار بانک ها به نشان دادن حسن نیت و نه مشتری ها و وکلا، یک پیروزی بزرگ برای او است.
“گیورگی لمان” می گوید: “دیگر دادگاه ها نمی توانند بگویند من حق ندارم. بانک ها باید مدرک بدهند و اگر بانک ها یا دیگران با من موافق نیستند، باید خودشان ثابت کنند که قراردادهایشان درست بوده، این نتیجه کار دوساله من است که به آن افتخار می کنم.”

اوا” و “میکولا“، زوجی هستند که با کمک وکیل توانستند قرارداد ناعادلانه خود را باطل کنند. آنها امیدوارند بتوانند مقدار پرداخت ماهانه خود را کم کنند اما این موفقیت نمی تواند باعث فراموش شدن سختی های گذشته باشد. وقتی آنها به وکیل مراجعه کردند همه چیز خود را از دست داده بودند. حتی سلامتیشان نیز در خطر بود.
“اوا” می گوید: “تصور کنید، نمی توانستیم پول برقمان را بپردازیم، در قرض
فرو رفته بودیم. حتی نان هم نمی نمی توانستیم بخریم. پول نداشتیم نان بخریم. بانک همه چیز ما را دزدید. همسرم مشکلات جدی سلامتی پیدا کرد، در این دوسال باید مرتب به بیمارستان می رفت، پول زیادی خرج دوا و درمان می کردیم. آنقدر مریض بود که فکر می کردم کارش تمام است.”

دولت مجارستان مرتب تأکید می کند که مسئله اشخاص مقروض تا پایان سال حل خواهد شد ولی “میکولا” و “اوا” نسبت به اجرای این وعده تردید دارند.
“میکولا” می گوید: “امیدواریم که سیاستمداران و دولت به ما دروغ نگویند و به قولشان عمل کنند و داستان وام های ارزی حل شود و همه قراردادها به نوعی باطل شوند.” و “اوا” ناباوری خود را به صراحت اعلام می کند: “یک کلمه از حرف های کسانی که طی سالها سر مردم کلاه گذاشتند را باور نمی کنم. مشکل هرگز حل نمی شود. تا وقتی که این ها زنده هستند، حل نمی شود. باور نمی کنم.”

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

کارگران نامرئی در مزارع اروپا؛ حقوق کم، استثمار و در معرض خطر سلامت

زغال‌سنگ، طلای سیاه یا بلای جان لهستان؟

مسیر بالکان غربی، دروازه جدید مرگ برای پناهجوها