موج جدید و بی سابقه پناهجویان از ترکیه به یونان سرازیر شده و این کشور را با مشکلات فراوانی روبرو کرده است. تنها در چهارماه نخست سال جاری میلادی، تعداد پناهجویان عازم یونان، از دو سوم تعداد کل این افرا
آگهیکمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان از فاجعه بی سابقه کشته شدن تعداد زیادی انسان در آب های مدیترانه سخن می گوید. تعداد مهاجرانی که برای رسیدن به اروپا اقدام به سفرهای پرمخاطره دریایی می کنند روز به روز در حال افزایش است.
تعداد زیادی از این افراد طی هفته های اخیر جان خود را در اینراه از دست داده اند.
اروپا برای مدیریت این بحران و جلوگیری از هجوم دسته جمعی مهاجران غیر قانونی به سمت سواحل خود سخت در تلاش است و این مسئله را از اولویت های خود می داند.
سران کشور ها و دولت های اروپایی علاوه بر سه برابر کردن بودجه مربوط به عملیات نظارت و امدادرسانی در دریا موسوم به «تریتون»، بر سر اصول انجام عملیات نظامی در صورت لزوم نیز به توافق رسیدند. هدف از این اقدام حمله به شبکه های قاچاق انسان و نیز یافتن راه های لازم برای جلوگیری از غرق شدن و نیز حفاطت ازافرادی است که از مناقشات و جنگ ها می گریزند.
وضعیت موجود بسیار نگران کننده است. از سال ۲۰۰۰ میلادی تاکنون بیست و دو هزار نفر در راه مهاجرت غیرقانونی به اروپا جان خود را از دست داده اند. بیشتر این افراد راه دریا را برای سفر پرمخاطره خود انتخاب کرده بودند.
از این میان سه هزارو پانصد نفر در سال ۲۰۱۴ و هزار و هفتصد و هفتاد و شش تن نیز از ابتدای سال جاری میلادی در این راه قربانی شده اند.
در مجموع حدود دویست و هشتاد هزار نفر سعی کرده اند در سال ۲۰۱۴ به طور غیرقانونی وارد اروپا شوند که از این میان نود درصد افراد سواحل ایتالیا و یونان را برای سفر مرگبار خود انتخاب کردند.
در سال ۲۰۱۵ تعداد مهاجران غیرقانونی به سمت اروپا سفر کرده اند حدود سه برابر افزایش نشان می دهد. اگر تنها به یونان بسنده کنیم در می یابیم که فقط در ماه مارس حدود شش هزارمهاجرغیرقانونی که بخشی از آن ها را پناهجویان ایرانی تشکیل می دادند از راه ترکیه جایی که مبدا اغلب قایق های قاچاق انسان به سمت یونان است خود را به سواحل شرقی این کشور رسانده اند. موج جدید پناهندگانی که از ترکیه عازم یونان هستند، بی سابقه است. روزانه صد ها مهاجر و پناهجو از سواحل ترکیه به دریا می زنند. آن هم با وجود خطر جانی بسیار محتمل.
نیکولتا دروگکا، خبرنگار یورونیوز در محل، می گوید: «مقصد هر روزه مهاجران جدید ساحل کوچک سیدِراس است. انتخاب این نقطه بخصوص، نه تنها به خاطر منزوی بودن آن، که همچنین به دلیل فاصله چند صد متری با سواحل ترکیه است. فاصله ای که حتی می شود با شنا طی کرد.»
اما اندک کسانی شنا را انتخاب می کنند، چون همیشه برای به آب زدن قایقی هست. البته برای آنان که استطاعتش را داشته باشند.
اما چطور به اینجا می رسند؟ شهروندان ساموس از وجود الگویی مشخص می گویند. پناهجویان معمولا بر قایق های بادی سوارند، آن هم بیش از حد گنجایش. شب هنگام به مقصد نقاط مختلفی در ساحل شرقی جزیره، به دریا می زنند. تا طلوع منتظر می شوند و سپس پای پیاده، مسافتی دوازده کیلومتری را تا «واتی» طی می کنند.
شهروندان می گویند پناهجویان مو به مو از دستورالعملی که قاچاقچیان به ایشان داده اند پیروی می کنند. فرایندی که گهگاه مرگبار است.
یک ماهیگیر ساکن جزیره می گوید: «ما در منطقه سیدِراس هستیم، جایی که قایق های مهاجران هر روز به آن می رسد. وقتی می آیند، اولین کاری که می کنند سوراخ کردن قایق خودشان، برای غرق کردن آن است. به خاطر همین، اکثر اوقات غرق شدنشان گردن خودشان است، چون تا گارد ساحلی برسد دیگر کار از کار گذشته است.»
گارد ساحلی ساموس، پیروی پناهجویان از الگویی دقیق و خطرناک را تایید می کند.
توماس سیائوسیس، افسر گارد ساحلی ساموس، می گوید: «بیشتر حوادث روی آب رخ می دهد. وقتی قایق های بادی با شناورهای گشتی مواجه می شوند، مهاجران قایق را سوراخ کرده و نتیجتا خود را در خطری جدی می اندازند. هدف ما جمع آوری فوری آن ها است تا جانشان به خطر نیافتد. سپس، آن ها را به ساحل می آوریم، به ساختمان گارد ساحلی. پس از آن به بازداشتگاه منتقل می شوند و تحت نظر پلیس قرار می گیرند.»
پس از این ماجراجویی فوق العاده خطرناک، جای پناهجویان پشت می له ها است. بسیار متفاوت از چیزی که به آن ها وعده داده شده بود و یا به خاطر آن پول پرداخت کرده بودند.
در مرکز بازداشت موقت، نزدیک بندر «واتی»، مهاجران در انتظار مدارک سفر می مانند. این مراکز با کمبود عوامل و بهداشت نامطلوب مواجه هستند. اما بسیاری از آن ها صبورند، چون اینجا حال و روزشان، در مقایسه با جهنمی که آن را ترک کرده اند، بهتر است.
یک جوان سوری حاضر در این بازداشتگاه/اردوگاه می گوید: «رژیم اسد می خواست به خدمت ارتش بروم. من فرار کردم چون مردم خودم را نمی کشم.»
جوان سوری دیگری می گوید: «شاید اینجا در یونان بمانم و شاید هم به اروپا و کشورهای دیگر بروم، هلند، دانمارک. می خواهم دانشگاه بروم و روزی دکتر بشوم.»
آگهیاهالی ساموس از وضعیت تلخ مهاجران آگاهند. اما متوجه نمی شوند چرا قاچاقچیان از ایشان سوء استفاده می کنند و چرا هیچ کاری در این زمینه انجام نشده است.
یک شهروند ساموس می گوید: «وقتی می رسند دقیقا می دانند کجا باید بروند، هرگز گم نمی شوند. با ما خوش و بش می کنند، به زبان اشاره می خواهند به گارد ساحلی زنگ بزنیم تا بیایند آن ها را ببرند. به محض رسیدن به خشکی، آتشی راه می اندازند و پیش از راهی شدن خود را گرم و لباس ها را خشک می کنند. این خیلی برای ما نگران کننده است چون ممکن است جنگل آتش بگیرد و به کل جزیره سرایت کند.»
شهروند دیگری می گوید: «ما از این نگرانیم که مبادا این افراد ناقل بیماری باشند. نگرانیم چون نمی دانیم چه جور آدم هایی هستند. برای گردشگری هم خوب نیست که همه ساحل پر از تکه پاره های قایق بادی، کفش، لباس و آت و آشغال شده است.»
تن ها در چهارماه نخست سال، شمار پناهجویان وارد شده به یونان از دو سوم کل تعداد این افراد در سال گذشته عبور کرده است. با بهبود هوا، انتظار می رود این رقم همه رکورد ها را بشکند.
اعداد و ارقام حکایت از آن دارد که در حال حاضر تعداد پناهجویان اعزامی به یونان، با ایتالیا برابری می کند.
آگهی