آیا انتخابات آینده مجلس در ایران می‌تواند آزاد و رقابتی باشد؟

آیا انتخابات آینده مجلس در ایران می‌تواند آزاد و رقابتی باشد؟
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران اخیرا گفته است که انتخابات آینده مجلس باید آزاد، رقابتی، قانونی و شفاف باشد. احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان اعلام کرده است: «صلاحیت افرادی که تحقیق در مورد آنها به جایی نمی رسد را تایید نمی کنیم.»

آیا این مطالبه رئیس جمهوری، با اعمال نظارت استصوابی شورای نگهبان عملی و ممکن خواهد بود؟

در برنامه «همراه با یورونیوز» دیدگاه های مخاطبان یورونیوز در شبکه های اجتماعی را، با رضا علیجانی، تحلیلگر سیاسی در میان گذاشتیم.

از نظر رضا علیجانی در موضوع انتخابات هم بحث نظارت استصوابی مهم است و هم سلامت انتخابات اما همه این ها در یک کادر بزرگتری قرار می گیرند و آن فضای آزاد و رقابتی است که باید در کل جامعه باشد.

این تحلیگر سیاسی ساکن پاریس در پاسخ به نظرات مخاطبان یورونیوز گفت: «نظارت استصوابی یکی از مهمترین موانع برگزاری انتخابات رقابتی درون سیستمی در جمهوری اسلامی است. از ابتدا هم اینگونه نبوده است. در مقطعی غیرخودی ها حذف می شدند اما از مجلس چهارم به بعد نظارت استصوابی برای تصفیه درون سیستمی به کار برده شد.»

به اعتقاد آقای علیجانی، رئیس جمهوری ایران درباره نظارت استصوابی توان چندانی ندارد، چراکه شورای نگهبان است که این موضوع را اجرا می کند.

با این وجود، آقای علیجانی، دست دولت را برای برگزاری انتخاباتی آزادتر کاملا بسته نمی بیند؛ وی چند فرصت دولت را برای زمینه سازی به منظور برگزاری انتخاباتی رقابتی تر برشمرد و گفت: «یکی از کارهای دولت در ارتباط با وزارت اطلاعات باید باشد. وزارت اطلاعات یکی از مهمترین مراجعی است که برای تایید صلاحیت ها از آن استعلام می شود.»

او افزود: «موضوع دیگر مربوط به فساد اقتصادی است. بخشی از نیروهای مخالف دولت و مخالف اصلاح تدریجی در ایران که به راست افراطی معروف هستند، نقطه ضعفی دارند و آن مفاسد اقتصادی آنهاست. دولت می تواند این مفاسد را شفاف سازی کند و حتی پرونده آنها را به شورای نگهبان ارائه کند.»

این فعال ملی – مذهبی همچنین معتقد است که باید در این فضا «مقابله گفتمانی» نیز صورت گیرد. وی در تشریح این مفهوم افزود: «شورای نگهبان با اتکا به آقای خامنه ای بحث فتنه را پیش می برد. یعنی می خواهند با تیغ فتنه نظارت استصوابی را حداکثری کنند. رئیس جمهور طبق قانون باید سخنرانی هایش از رسانه های عمومی پخش شود بنابراین می تواند گفتمان مشابهی درست کند.»

از سوی دیگر از نظر آقای علیجانی دولت می تواند برای تایید صلاحیت ها، لابی کند.

هزینه رد صلاحیت ها باید بالا برود

آقای علیجانی درباره دیگر فرصت های قوه مجریه برای بالابردن استانداردهای انتخابات گفت: «دولت می تواند اطلاع رسانی شفاف کند. دولت همچنین می تواند یک ستاد پیگیری ریاست جمهوری ایجاد کند که کسانی که رد صلاحیت شده اند و موارد قانونی برای رد صلاحیت آنها وجود ندارد به آنجا مراجعه کنند.»

این فعال سیاسی با برشمردن این موارد تاکید کرد که دولت باید هزینه رد صلاحیت را با چنین فعالیت هایی بالا ببرد.

علیجانی با اشاره به وظیفه رئیس جمهوری به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی اعلام کرد: «رئیس جمهورها تاکنون نتوانستند طبق آنچه که در قانون اساسی به آن اشاره شده است در فعالیت های قویه قضاییه یا شورای نگهبان اعمال نظر زیادی داشته باشند. اما می توانند کارهای خلاف قانون را سخت و پرهزینه کنند.»

وی معتقد است که اگر فقط به اجرای انتخابات بپردازیم، اجرای انتخابات دست دولت است. اما اگر به فضا بپردازیم، این موضوع دو لایه دارد. یک بخش فضا دست بسیج و سپاه و ائمه جمعه است اما یک بخش دیگری هم دست افرادی است که رای می دهند.

علیجانی اشاره کرد که اگر دولت بتواند همین صندوق های شفاف یا نصب دوربین در محل های رای گیری را که روحانی اخیرا به آن اشاره داشت را جا بیاندازند، سنت خوبی را در ایران پایه گذاری کرده است.

از سوی دیگر این فعال ملی – مذهبی به انتخابات مجلس خبرگان که همزمان با انتخابات مجلس در اسفندماه سال جاری برگزار می شود اشاره کرد و گفت: «انتخابات مجلس خبرگانِ این دوره اهمیت بیشتری از انتخابات مجلس شورای اسلامی دارد چرا که به احتمال قوی، رهبر آینده باید در این مجلس خبرگان انتخاب شود.»

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

محققان در آلمان: رانش شدید زمین در روستای حسین‌آباد ایران نتیجه ساختن یک سد بود

نقش کلیدی فلات ایران در مهاجرت انسان؛ حلقه گمشده تاریخ پیدا شد

مسیح علی‌نژاد در گفتگو با یورونیوز: ایران بدون جمهوری اسلامی به نفع بقیه جهان خواهد بود