بحران خودکشی در ایران

بحران خودکشی در ایران
نگارش از Pantea ‌Bahrami
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

ماهی نیست که در رسانه های ایران خبری از خودکشی منتشر نشود: دراردیبهشت ۱۳۹۴ زنی ۴۸ ساله از طبقه چهارم برج میلاد تهران خود را به پایین پرتاب کرد. در مرداد همین سال، دختری ۲۰ ساله در تهران پس از تجاوز چند مرد با پرتاب خود از پشت بام منزل به زندگیش پایان داد. در اردیبهشت ماه نیز کارگر ۴۵ ساله ای با داشتن ۴ فرزند پس از گفتگو برای دریافت وام با یکی از مدیران امور مالی دارو پخش خودکشی کرد. در همین ماه یک دانشجوی دختر خلخالی از دانشگاه محقق اردبیلی با خوردن قرض برنج به زندگی خود پایان داد. درمرداد ماه نیز مردی ۳۵ ساله در متروی منیریه تهران خودکشی کرد.

اولین خودکشی متروی تهران در فروردین سال ۸۴ ۱۳توسط دختری ۱۸ ساله به نام مریم رخ داد، او در ایستگاه شهید بهشتی به زندگی خود پایان داد واز آن تاریخ خودکشی های متعددی در مترو صورت گرفت.

آمار فزاینده خودکشی

به گزارش خبرگزاری مهر محمدرضا فراهانی معاون دانشجویی وزارت بهداشت دریک نشست خبری در اردیبهشت ۹۴ تاکید کرد که آمار خودکشی دانشجویان علوم پزشکی در سال ۹۳ نسبت به سال ۹۲ افزایش داشته است. وی در این باره گفته است: «آمار خودکشی در سال گذشته نسبت به سال قبل و سال قبل نسبت به سال های قبل روند افزایش را نشان می دهد.»

سازمان های مختلفی درایران آمار مربوط به این آسیب اجتماعی را منتشر می کنند، ولی این آمارها روزآمد نیست. با اینکه اکنون در سال ۱۳۹۴ هستیم، سایت سازمان پرشکی قانوین کشور آمار مرگ های مشکوک به خودکشی رادر ۴ ماهه اول سال ۱۳۹۲ را منتشرکرده است.

به گزارش خبرگزاری مهر حمید یعقوبی رییس مرکز مشاوره و سلامت سازمان امور دانشحویان گفته است: جمع آوری آمار خودکشی دانشجویان مشکل است، خانواده ها علاقمند نیستند که مرگ فرزندانشان را اعلام کنند.

به گزارش ایسنا بر اساس مقایسه دو آمار در ۹ ماهه اول سال های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲شاهد افزایش ۱۴ درصدی مرگ های مشکوک به خودکشی هستیم.

روزآمدترین آمار در پیوند با سال ۱۳۹۲ است که احمد شجاعی رییس سازمان پزشکی قانونی اعلام کرده است:« متاسفانه خودکشی در کشور افزایش یافته است و آمار مربوط در این زمینه بسیار نگران کننده است. در سال ۹۲ خودکشی های منجر به مرگ به ۴۰۵۵ نفر رسیده و این آمار نشان میدهد که سلامت روانی جامعه مطلوب نیست.»

عوامل تبدیل پدیده خودکشی به یک بحران اجتماعی

خودکشی به عنوان یک پدیده اجتماعی علل متفاوتی دارد، برخی از جامعه شناسان معتقدند زمانی که فرد در شرایطی قرار می گیرد که در جریان اجتماعی شدن مهم بودن و مورد توجه جامعه بودن را از دست می دهد و به نقطه نا امیدی می رسد خودکشی رخ میدهد. برای مثال زمانی که موج اخراج از کار بدون بیمه های بیکاری آغاز می گردد و فرد تصور می کند که از دایره تقسیم اجتماعی خارج شده و جامعه دیگر اهمیتی به او نمی دهد، احتمال انگیزه اقدام به خودکشی افزایش می یابد.

دکتر مهرداد درویش پور، جامعه شناس براین باور است که خودکشی علل متفاوتی دارد؛ وی در گفتگو با یورونیوز می گوید:« مطمئنا افسردگی یکی از عوامل مهم در تصمیم فرد به پایان دادن زندگی خود است، اما بیکاری، فقر و نداشتن آینده ای روشن به ویژه در جامعه ای مثل ایران امید به زندگی را کاهش می دهد. فرد در لحظات بحرانی زندگی، خود را تنها وبدون پشتیبان احساس می کند و چون تحمل این همه ناکامی را ندارد، مرگ را بعنوان آخرین گزینه انتخاب می کند.»

با اینکه برخی از کارشناسان اعتقادات مذهبی را یکی از عوامل بازدارنده فرد از خودکشی می دانند، به گزارش تهران امروز و به گفته مجید ابهری، آسیب شناس خودکشی در ایران کمتر از کشورهای اروپایی است اما آمار این پدیده در ایران در کشورهای اسلامی مقام سوم را دارد. افزون بر آن، با اینکه در دنیا نرخ خودکشی افراد مجرد دو برابر متاهلین است اما به گفته احمد علی نوربالا روان پزشک : «پژوهش های انجام شده در ایران نشانگر آن است که اختلالات روانی در افراد متاهل بیش از اشخاص مجرد است و این درحالی است که نهاد خانواده، نهاد آرمانی ماست و به نظر می رسد این نهادی آسیب زا شده است.» به ویژه آنکه اگر ازدواج های اجباری یا ازدواج های بدون شناخت طرفین را به این عوامل اضافه کنیم.

جوانان ایرانی در معرض بحران خودکشی

بر پایه آمار سازمان پزشکی قانونی ایران موارد خودکشی در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال بیشترین مرگ های مشکوک را با ۲۸/۲ درصد به خود اختصاص داده. اگر آمار گروه سنی ۲۵ تا ۲۹ سال را با ۱۷/۶ درصد و گروه سنی زیر ۱۸ سال را با ۸ درصد به آن اضافه کنیم با آمار ۵۴ درصدی روبرو خواهیم بود. یعنی بیش از نیمی از خودکشی های سال ۹۲- که روزآمدترین آمار خودکشی در ایران است – را جوانان زیر ۳۰ سال تشکیل می دهند. دکترمهرداد درویش پورمعقتد است که جوانان بخاطر سنشان قاعدتا باید شاد ترین و پرنشاط ترین گروه جامعه باشند و شورزندگی درآنان تجلی یابد. وی در گفتگو با یورونیوز در این باره می گوید: «اما جوانان ایرانی بخاطر گسترش فقر و به ویژه بیکاری بیشتر در معرض آسیب قرار دارند، افزون بر آن نبود آزادیهای فردی وممنوعیت تفریح و شادی پارامترهای بسیار مهمی است. در شرایطی که جوانان سرمایه های مملکت هستند، بسیاری از آنان تمایل دارند که از کشور خارج شوند، در جامعه ای که شادی و نشاط از آن رخت بر بسته است، این گروه سنی بیشتر در معرض آسیب قرار می گیرد.»

عادل آذر، رییس مرکز آمار ایران در گفتگو با ایلنا هشدار داده که نرخ بیکاری در میان جوانان به نقطه بحرانی رسیده و از نرخ بیکاری ۲۱ درصدی درمیان جوانان ۱۵ تا ۲۰ سال سخن گفته است. زنان از گروه های آسیب پذیر

از گروه های آسیب پذیر در برابر خودکشی زنان هستند، آمار مراجعه به مرکز اورژانس اجتماعی ایران در سال ۹۳ نشان می دهد که از ۱۲۶۷ تماس تلفنی ۸۰۰ نفر مربوط به زنان و ۴۶۰ نفر مربوط به مردان است، یعنی زنان دو برابر مردان در معرض این بحران قرار می گیرند. زنان خانه دار، زنان متاهل، زنان تازه ازدواج کرده بیشتر در معرض آسیب هستند. مهرداد درویش پور جامعه شناس به یورونیوز می گوید: «زنان مورد ظلم مضاعف واقع می شوند، یعنی به جز عوامل، افسردگی، بیکاری و فقر، باید پدرسالاری را هم به آن افزود، حتی برای رفتن به خارج از کشور یا کارکردن این گروه نیاز به گرفتن اجازه از پدر یا شوهر خود را دارد، بنابراین تحمل این وضعیت برای آنان به مراتب سخت تراست. درعین حال درگیری های عدم تمکین، نبود حمایت های خانوادگی، قانونی و اجتماعی زنان را بیشتر در معرض بحران خودکشی قرار می دهد.» باید اضافه کرد که نرخ بیکاری زنان در ایران دو برابر مردان است. نبود کار و نداشتن امید به آینده ای روشن این شرایط را برای زنان سخت تر می کند.

راه کارهای کوتاه مدت و بلند مدت

کارشناسان معتقدند اجرای طرح شور زندگی با هدف افزایش نشاط، شادی و امید برای مقابله با مشکلات و اضطراب از عوامل کاهش خودکشی است. در کوتاه مدت پدر ومادران می توانند با آموزش مهارت های زندگی اجتماعی و تصمیم گیری درمقابل مشکلات به فرزندان خود بیاموزند که راه حل های متفاوتی برای مقابله با چالش های زندگی وجود دارد تا آن ها بتوانند بهترین گزینه را انتخاب کنند.

آگهی

افزون برآن ایجاد کلینیکهای بهداشتی ـ روانی و تقویت آنها برای آموزش افراد در مورد نوع برقراری ارتباط با دیگران میتواند در جهت کاهش آمار خود کشی موثر باشد. کاظم ملکوتی، استاد دانشگاه علوم پزشکی می گوید:« تنها دو درصد افراد معرفی شده برای دریافت خدمات درمانی اعصاب و روان به مراکز مربوطه مراجعه می کنند و شرکت های بیمه هزینه های درمانی اقدام به خودکشی را نمی پردازند. بنابراین ایجاد امکانات خدمات درمانی و فرهنگ سازی می تواند در جهت کاهش پدیده خودکشی کمک کند.»

دریک نگاه کلی تر مهرداد درویش پور معتقد است تحرک های فردی و مشاوره با روانشناسان می تواند راه کارهای کوتاه مدت باشد ولی راه کارهای بلند مدت رادر تغییر وضعیت جامعه می داند و می گوید: «ایجاد اشتغال، گسترش آزادی ها و امید به زندگی از عوامل اصلی کاهش خودکشی است و تا زمانی که رفاه و آزادی برای جامعه و گروه های مختلف اجتماعی از جمله زنان و جوانان فراهم نگردد، با توجه به شرایطی که حکومت ایران به جامعه تحمیل کرده، بعید می دانم تا وضعیت به شکل بحرانی برسد، چاره ای در این مورد اندیشه شود.»

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

خبرهای ضد و نقیض از خودکشی کودک ایذه‌ای به علت گرسنگی

محققان در آلمان: رانش شدید زمین در روستای حسین‌آباد ایران نتیجه ساختن یک سد بود

نقش کلیدی فلات ایران در مهاجرت انسان؛ حلقه گمشده تاریخ پیدا شد