سال ۲۰۱۵، سال گفتگو، دموکراسی، عادی سازی روابط و فاجعه

سال ۲۰۱۵، سال گفتگو، دموکراسی، عادی سازی روابط و فاجعه
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

توافق میان ایران و گروه ۱+۵ فدریکا موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در ماه

آگهی

توافق میان ایران و گروه ۱+۵

فدریکا موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در ماه ژوییه سال ۲۰۱۵ اعلام کردند گروه ۱+۵ و ایران بر سر پرونده هسته ای این کشور به توافق رسیدند. خانم موگرینی این روز را روزی تاریخی خواند. پس از ۱۲ سال مذاکره، توافقنامه مزبور، برنامه ای را برای راستی آزمایی صلح آمیز بودن فعالیتهای هسته ای ایران در قبال رفع تدریجی برخی تحریمها تصویب کرد. چند روز پیشتر در ملاقات رسمی میان حسن روحانی و یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی آخرین موانع توافق بر سر میزان اورانیوم غنی شده و نظارت ماموران این آژانس برداشته شده بود.

توافق نهایی در حالی به ثمر نشست که طرفهای مذاکره پس از چندین دور گفتگوهای دیپلماتیک توانسته بودند در ژنو در دسامبر سال ۲۰۱۳ به توافقی ضمنی دست یابند. پس از توافق ضمنی و امید به عادی سازی روابط ایران و غرب، بسیاری از شهرهای ایران شاهد شادی مردم بود.

  • از سرگیری روابط میان هاوانا و واشنگتن*

از سوی دیگر، سال ۲۰۱۵ شاهد از سرگیری روابط کوبا و آمریکا بود. برای نخستین بار روسای جمهوری دو کشور روز یازدهم آوریل با یکدیگر در حاشیه نشست کشورهای آمریکایی دیدار داشتند. چند روز بعد از آن، رییس جمهوری آمریکا در نامه ای کوبا را از فهرست کشورهای حامی تروریسم خارج کرد. بدین ترتیب نخستین موانع از سرگیری روابط دو کشور برداشته شد.

چند ماه بعد، در بیستم ماه ژوییه پرچم کوبا در سفارت این کشور در واشنگتن به اهتزاز در آمد. بدین ترتیب بعد از افزون بر نیم قرن، روابط هاوانا و واشنگتن به طور رسمی از سر گرفته شد. چهاردهم ماه اوت، با حضور جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، پرچم این کشور در هاوانا بر افراشته شد. این نخستین بار در هفتاد سال گذشته بود که یک وزیر امور خارجه آمریکا در خاک کوبا حضور می یافت.

در اواخر ماه سپتامبر، رائول کاسترو و باراک اوباما بار دیگر در نیویورک و به مناسبت نشست مجمع عمومی سازمان ملل با یکدیگر دیدار کردند. در این دیدار، مذاکرات جدی برای لغو تحریم ها و آزاد سازی دارایی های آمریکا صورت گرفت.

انتخابات ترکیه

سال ۲۰۱۵، سال انتخابات سرنوشت ساز نیز بود. در ترکیه، حزب عدالت و توسعه برای نخستین بار در انتخابات پارلمانی به اکثریت مطلق کرسی ها دست نیافت. رجب طیب اردوغان وعده داده بود در صورت کسب اکثریت مطلق کرسی های مجلس، قانون اساسی این کشور را برای گذر از سیستم پارلمانی فعلی به نظام ریاستی و افزایش اختیارات رئیس جمهور تغییر می دهد.

انتخابات ماه ژوئن با راهیابی حزب دموکراتیک خلق ها، که طرفدار حقوق کردهاست، به پارلمان ترکیه همراه بود. این حزب توانست ۱۰ درصد کل آراء را بدست آورد و بدین سان برای نخستین بار نماینده به پارلمان فرستند. این یک پیروزی برای صلاح الدین دمیرتاش، رهبر جوان این حزب محسوب می شد که توانسته بود آرای گروههای مختلفی را به حزب متبوعش جلب کند.

حزب حاکم که برای تشکیل دولت به ائتلاف با دیگر احزاب ترکیه نیاز داشت نتوانست تایید هیچ حزبی را بدست آورد. به ناچار انتخابات زود هنگام برگزار شد.

در فاصله برگزاری دو انتخابات، با انفجار بمب در شهر کرد نشین سوروچ در مرز ترکیه، تنشها میان کردها و دولت ترکیه بالا گرفت. مسئولیت این انفجار را داعش بر عهده گرفته بود.

در ماه ژوییه، جنگنده های ترکیه مواضع شبه نظامیان پ کا کا را در شمال عراق بمباران کردند. این حمله ها پس از آن صورت گرفت که چند نیروی پلیس در ناحیه دیاربکر توسط نیروهای پ کا کا کشته شدند.

در ماه نوامبر، حزب حاکم عدالت و توسعه در انتخابات زود هنگام به اکثریت مطلق آراء دست یافت. با این حال این حزب نتوانست کرسی های لازم برای تغییر قانون اساسی را کسب کند.

انتخابات یونان

یونان در ماه ژانویه شاهد پیروزی آلکسیس سیپراس در انتخابات بود. وی وعده پایان بخشیدن به سیاستهای ریاضت اقتصادی را داده بود. ولی رهبر سیریزا در بیرون از کشور خود قادر به جلب رضایت وام دهندگان به یونان نبود.

اواخر ماه ژوئن در پی بدهکاری یونان به بانک جهانی، دولت برای جلوگیری از فرار سرمایه ها، تصمیم به بستن بانکها گرفت. چند روز بعد، یونانی ها در طی یک رفراندوم مخالفت خود را با برنامه های ریاضت اقتصادی یوروگروپ اعلام کردند. ششم ژوئیه، یانیس واروفاکیس، وزیر دارایی یونان از مقام خود استعفا داد.

در ماه اوت، پارلمان یونان سومین بسته کمک مالی به یونان را تصویب کرد. اختلافهای درون حزبی سیریزا شدت گرفت. الکسیس سیپراس انتخابات زود هنگام اعلام کرد. در ماه سپتامبر، علی رغم شروط سختگیرانه برنامه کمک مالی، سیپراس دوباره پیروز انتخابات شد.

انتخابات محلی اسپانیا در کاتالونیا

آگهی

دو هفته پیش از انتخابات محلی اسپانیا، صدها هزار نفر از ساکنان بارسلون در روز ملی کاتالونیا به خیابان ها آمدند و خواستار جدایی این منطقه از اسپانیا شدند. پیروزی چشمگیر احزاب موافق خودمختاری در انتخابات محلی، به این رقابت سیاسی ارزشی همچون یک همه پرسی استقلال داد. در پی ائتلاف «همه با هم برای آری» در مجموع ۷۲ کرسی از پارلمان ۱۳۵ نفری کاتالونیا در اختیار استقلال طلبان قرار گرفت.

نهم نوامبر، پارلمان کاتالونیا با اکثریت آراء به جدایی این ناحیه از اسپانیا در روندی ۱۸ ماهه رای داد.

ماریانو راخوی، رییس دولت اسپانیا اعلام کرد که وی از دادگاه قانون اساسی این کشور درخواست ابطال این رای را خواهد کرد. دوم دسامبر، دادگاه قانون اساسی اسپانیا لایحه جدایی طلبی کاتالونیا را تعلیق کرد.

حادثه جرمن وینگز

بیست و چهارم مارس سال ۲۰۱۵ هواپیمای ایرباس ای-۳۲۰ متعلق به شرکت هوایی جرمن وینگز به کوههای آلپ در جنوب فرانسه برخورد کرد و تمام خدمه و ۱۵۰ مسافر آن کشته شدند. این هواپیما که مسیر بارسلون به دوسلدورف را می پیمود هیچ گونه پیامی را طی هشت دقیقه پرواز ارتفاع کم با برج مراقبت مخابره نکرد. جعبه سیاه این هواپیما، خیلی زود توسط نیروهای جستجو پیدا شد.

آگهی

فردای روز مراسم بزرگداشت قربانیان با حضور سران کشورهای اسپانیا، فرانسه و آلمان، تحلیل داده های جعبه سیاه نشان می داد که کمک خلبان در دقایق آخر پرواز در کابین تنها بوده و سقوط هواپیما عمدی بوده است. از سوی دیگر مشخص شد که خلبان پشت در قفل شده بیرون از کابین بوده است.

تحقیقات همچنین نشان می داد که آندراس لوبیتز، کمک خلبان هواپیمای مزبور تحت روان درمانی قرار داشته و در سال ۲۰۰۹ شرکت لوفتانزا را از افسردگی خود مطلع کرده بوده است.

این سانحه، دسترسی کمک خلبان به کنترل هواپیما ، نحوه قفل شدن کابین خلبان و تعداد افراد مورد نیاز در کابین را مورد پرسش و باز بینی قرار داد.

کنفرانس تغییرات آب و هوایی پاریس

سرانجام روز شنبه ۱۲ دسامبر سال ۲۰۱۵ میلادی شرکت کنندگان در کنفرانس تغییرات آب و هوایی پاریس به یک توافق بین المللی با هدف اقدامِ هماهنگ برای حفظ کره زمین دست یافتند.

آگهی

این توافق پس از چهار سال مذاکره دشوار و در سالی حاصل شد که گرمترین سال کره زمین طی ۱۳۵ سال گذشته نام گرفته است.

یک توافق تاریخی، چراکه برای اولین بار در موضوع تغییرات آب و هوایی به منافع تمام کشورهای شرکت کننده توجه شد و تمام کشورها ملزم شدند در راستای محدود کردن تاثیرات انسان بر آب و هوا اقدام کنند.

مهمترین هدف این پیمان، محدود کردن میزان افزایش متوسط دمای جو زمین به کمتر از ۲ درجه سانتیگراد و بطور عمده تلاش برای حفظ دما در سطح ۱.۵ درجه سانتیگراد تا پایان این قرن است.

دولتها به اجرای پروژه هایی برای توقف هرچه سریعتر انتشار گازهای گلخانه ای موظف شدند و همچنین متعهد شدند برنامه هایی را به اجرا بگذارند تا بتوان درنهایت در سال ۲۰۵۰ میلادی بین میزان انتشار گازهای گلخانه ای و جذب دوباره آن تعادلی ایجاد کرد و پس از آن، میزان انتشار دی اکسید کربن را به صفر رساند.

بر اساس این پیمان، کشورهای کمتر توسعه یافته برای انطباق دادن خود با تعهدات این توافقنامه می توانند از کمکهای مالی برخوردار شوند و بر این اساس، کشورهای ثروتمند باید از سال ۲۰۲۰ میلادی، سالانه مبلغ صد میلیارد دلار به کشورهای فقیر بپردازند.

آگهی

از دیگر موضوعات مطرح در پیمان نامه، توافق بر نحوه قیمت گذاری سوختهای فسیلی بود بگونه ای که منجر به تشویق کشورها به استفاده از انرژیهای پاک شود.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

انتخابات محلی ترکیه؛ زورآزمایی سیاسی اردوغان با امام‌اوغلو و حزب رفاه نوین

جوان‌ترین نخست‌وزیر تاریخ ایرلند در راس ائتلاف حاکم قرار می‌گیرد

انتخابات ریاست جمهوری اسلواکی؛ نامزد طرفدار اوکراین و سیاستمدار طرفدار روسیه به دور دوم راه یافتند