آیا واقعیت مجازی می تواند به بیمارانی که دچار سکته مغزی شده اند کمک کند تا از تکنیکهای توانیابی بهتری بهره مند شوند؟ پژوهشگران اروپایی با توسعه
آیا واقعیت مجازی می تواند به بیمارانی که دچار سکته مغزی شده اند کمک کند تا از تکنیکهای توانیابی بهتری بهره مند شوند؟ پژوهشگران اروپایی با توسعه ابزارهایی تلاش کرده اند که از واقعیت مجازی کمک بگیرند تا مغز بیمارانی را که دچار سکته مغزی شده اند به یادگیری مهارتهای جدید عادت بدهند.
در یک آزمایشگاه پیشرفته در بارسلونا، پژوهشگران مطمئن هستند که می توانند با استفاده از مدلهای رایانه ای که براساس «واقعیت مجازی» ساخته شده اند، به توانیابی بیمارانی که دچار سکته مغزی شده اند کمک کنند. آنها در این مسیر از تکنیکهای توانیابی استفاده می کنند.
در این برنامه خواهید دید که این مساله فقط یک موضوع علمی-تخیلی نیست.
گلوریا درست بعد از به دنیا آوردن دومین فرزندش مبارزه اش برای بقا آغاز شد. یک سکته مغزی، او را تقریبا به طور کامل فلج کرد. در بیمارستانی در بارسلونا، یک روش نو برای توانیابی بیمارانی که دچار سکته مغزی شده اند به کار گرفته شده است.
گلوریا می گوید: «این روش واقعا امیدبخش بود. چرا که من چیزهای تازه ای یاد گرفتم. من موفق شدم که حرکات دستانم را بهبود ببخشم. آن هم به طور کاملا طبیعی.»
روش تکمیلی
بازی «واقعیت مجازی» به عنوان ابزاری تکمیلی برای تکنیکهای مرسوم توانیابی بیماران دچار سکته مغزی توسعه یافته است. هدف این بازی، آموزش دادن مغز است تا بتواند حرکات بدن را در کنترل خود دربیاورد.
سوزانا رودریگوئز گونزالز، پزشک متخصص توانیابی می گوید: «ما فکر می کنیم که این روش برای کسانی که تکنیکهای مرسوم توانیابی را در بیمارستان تجربه کرده اند بسیار مفید است. این بیماران معمولا فکر می کنند که روند توانیابی به پایان رسیده است. در حالی که مغز آنها از بخشهایی که در سکته مغزی آسیب دیده است هنوز استفاده نمی کند. این ابزار، تاثیر واقعی خود را برای ملزم کردن مغز به یادگیری نشان داده است.»
این بازی در دانشگاه پومپئو فابرا، طراحی شده است. گروهی از پژوهشگران علوم رایانه، روانشناسان، و زیست پژوهان یک پروژه پژوهشی اروپایی گرد هم آمدند تا از نقطه ای بسیار مقدماتی کار را آغاز کنند: انعطاف پذیری مغز تا پایان عمر حفظ می شود. بنابراین می توان از این خاصیت منحصر بفرد مغز برای توانیابی بخشهای آسیب دیده در جریان سکته مغزی استفاده کرد.
پل ورسچوره، متخصص روانشناسی از دانشگاه پومپئو فابرا می گوید: «بر اساس تئوری که ما داشتیم مغز، یک ماشینِ دائما در حال یادگیری است. مغز به طور مداوم مدلهایی را از جهان پیرامون خود می سازد. ما فکر کردیم که فرمهای جدید شبیه سازی را به مغز یاد بدهیم تا به مغز بقبولانیم که می تواند کارهایی را انجام بدهد که پیشتر بلد نبود. این دقیقا آن چیزی است که ما از طریق واقعیت مجازی انجام می دهیم.»
این سیستم، روند آموزشی بیمار را با عملکردش بهینه می کند. این مدلهای واقعیت مجازی می توانند تاثیرات بیشتری هم داشته باشند. تاثیراتی بسیار فراتر از توانیابی مغز.
آنا مورا، متخصص علوم اعصاب از دانشگا پومپئو فابرا می گوید: «ما می توانیم به طور مجازی بررسی کنیم که فعالیت مغز در بخش آسیب دیده بر اثر سکته مغزی چطور تغییر می کند. این بررسی در تشخیص بهتر به ما کمک زیادی می کند.»
اهداف بلندپروازانه
واقعیت مجازی می تواند در توانیابی کنترل بخشهای فوقانی بدن کمک کند. حالا محققان امیدوارند که بتوانند از این تکنیک، برای بهبود عملکرد بخشهای آسیب دیده مغز هم استفاده کنند.
سوزانا رودریگوئز گونزالز، پزشک متخصص توانیابی می گوید: «مشکلات در بلعیدن غذا، نارساییهای تعادل بدن، مشکلات اعصاب و روان و مشکلات مشابه دیگر از جمله مسائلی هستند که ما می توانیم با ابزارهایی شبیه آن چه که در واقعیت مجازی از آنها استفاده کردیم، به سراغ درمانشان برویم. سکته مغزی فقط بر توانایی جسمانی فرد بیمار اثر نمی گذارد. بلکه فعالیت بخش موسوم به روان حرکتی او را هم تحت تاثیر قرار می دهد.»
بعد از پشت سر گذاشتن آزمایشهای متعدد، اولین ابزارهای واقعیت مجازی آماده شده اند تا در کلینیکهای مختلف در سراسر اروپا به کار گرفته شوند.