هنر بومیان استرالیا، نگاهبان پاکی اقیانوس

آگهی

«تابا نابا» نام نمایشگاهی است در موزه اقیانوس شناسی موناکو که به هنرهای بومی و دریایی ملل می پردازد. «تابا نابا» در زبان جزایر نزدیک به گینه نو نامِ ترانه سنتی کودکانه ای درباره لذت ماهیگیری در قایقهای کوچک است.

رابرت کالکانیو، مدیر این موزه درباره تاریخچه آن می گوید: «شاهزاده آلبرت اول، شاهزاده موناکو، این «معبد دریا» را نزدیک صد سال پیش ساخت تا بتواند دو نیروی پیش برنده تمدن یعنی هنر و دانش را در یک جا به هم پیوند بزند. ما در نمایشگاه کنونی بر نخستین ساکنان استرالیا تمرکز کرده ایم: یعنی بر بومیان و جزیره نشینان قاره استرالیا.»

نخستین بخش این نمایشگاه «دفاع از اقیانوس در کانون هنرِ بومیان و جزیره نشینان» نام دارد. شش اثر اصلی این بخش، با اجرای گروهی از هنرمندان برجسته بومی، هشداری نسبت به آلودگی اقیانوسها است.

برایان رابینسون، هنرمند بومی، درباره کودکی خود در این جزیره ها می گوید: «من از کودکی با شکار یک جور حیوان بزرگ شدم. ما در جزیره تورِس هر روز می پریدیم درون یک قایق حلبی و نزدیک یک ساعتی با این قایقها می رفتیم تا برسیم به جزیره های دیگر و درختزارهای کرنا. بعد می پریدیم بیرون، در واقع می پریدیم توی گِل و لای و بعضی وقتها تا زانو در آن فرو می رفتیم و چهار دست و پا به دنبال شکار این جور حیوانات بودیم.»

«دری» نام سرپوشهای ویژه رقص است که با ابزار سنتی ماهیگیری ساخته می شود؛ تلفیق نمادهای بومی و هنر مدرن را می توان در آثار مشترک کِن تایدی، هنرمند اهل جزیره اِروب (Erub) و جیسون کریستوفر هنرمند استرالیایی مشاهده کرد.

کن تایدی، که اهل تنگه تورس است درباره دست ساخته های هنری خود و زندگی و فرهنگ مردمش می گوید: «رنگ این “دری” ها نمود ما مردم تنگه تورِس است. این رنگِ تمامی ما، اهالی تورِس است. اما خود این «دری» نمود من است، هر چه در آن به کار رفته، درخت کرنا، ماهی، ابزار ماهیگیری، همه اینها. این کار، نمودِ همه اینهاست. این ما هستیم. بومیان و جزیره نشینان تورِس این هستند. ما می ایستیم و کار می کنیم. قدرت ما در این است.»

بخش دوم نمایشگاه به نام «آبهای زنده» شامل گزیده ای از آثار هنری معاصر با مضمون هنر میان فرهنگی و ارتباط آن با آب است. «جزیره نشینان اقیانوس: دریانوردان کهن و بیان هنری» نیز نام سومین بخش این نمایشگاه است که به شباهتها و تفاوتهای بومیان استرالیا و دیگر جزیره نشینان اقیانوس آرام می پردازد.

این نمایشگاه از ۲۴ مارس تا ۳۰ سپتامبر سال جاری در موزه اقیانوس شناسی موناکو برپا خواهد بود.