«در واقع زمانی که در مقام یک مهاجر به موفقیت دست پیدا می کنید شما فرانسوی هستید و زمانی که بیکارید، یا مرتکب جرم می شوید و پول ندارید شما را مهاجر آفریقایی خطاب می‌کنند.»
آگهیهفته گذشته فرانسه قهرمان جام جهانی فوتبال شد اما تنها خیابان‌های پاریس و دیگر شهرهای این کشور اروپایی نبودند که جشن گرفتند، بسیاری از سیاه پوستان سراسر جهان از قهرمانی فرانسه خوشحال شدند.
بیش از دو سوم اعضای تیم ملی فرانسه را رنگین پوستان تشکیل می دهند. هر چند اغلب آنها زاده فرانسه هستند اما پدر و مادرهایشان غالبا آفریقایی هستند. پس از مرحله مقدماتی شهروندان برخی از کشورهای آفریقایی فرانسه را «تیم ششم آفریقا» می‌خواندند. خصوصا پس از اینکه تمام تیم های آفریقایی حاضر در جام در مرحله مقدماتی با روسیه خداحافظی کرده بودند.
سخنان جنجال برانگیز مجری آمریکایی
اما سخنان ترور نوا، شومن اهل آفریقای جنوبی که بیشتر از دو سال است مجری یکی از پربیینده ترین برنامه‌های تلویزیونی آمریکا به نام «دیلی شو» شده با واکنش تند برخی از فرانسوی ها روبرو شد. نوا در پایان بازی فینال و در برنامه خود قهرمانی تیم فرانسه را تبریک گفت و اعلام کرد که بسیار خوشحال است چرا که «آفریقا» قهرمان جهان شده است.
سخنان ترور نوا با واکنش تند برخی از فرانسوی ها در صفحه توییتر مواجه شد. بسیاری او را که خود رنگین پوست است به نژادپرستی متهم کردند. بسیاری گفتند که نوا همان رفتار راست افراطی را با بازیکنان تیم ملی فرانسه کرده است. راست های افراطی بارها نسبت به تعداد بالای رنگین پوستان در تیم های ملی فرانسه اعتراض و انتقاد کرده اند.
نامه سفیر فرانسه و واکنش ترور نوا در «دیلی شو» بصورت زنده
همزمان سفیر فرانسه در آمریکا برای نوا نامه ای ارسال کرد و او را متهم کرد که جامعه فرانسه را نمی شناسد. آقای سفیر در نامه اش تاکید داشت زمانی که فرانسوی می شوید مذهب و نژاد و اصلیت شما برای «ادغام شدن» در جامعه فرانسه اهمیتی ندارد.
ترور نوا در آخرین برنامه خود با خواندن نامه سفیر فرانسه بطور کامل به تک تک نکات او پاسخ داد.
همزمان فرانسوی-آفریقایی باشیم!
این مجری اهل آفریقای جنوبی تاکید کرد که بسیاری از آفریقایی الاصل ها در سراسر جهان از پیروزی تیم ملی فرانسه در جام جهانی بدلیل حضور ستاره های سیاه پوست خوشحال شدند. او با نام بردن از انگولو کانته و پل پوگبا گفت نکته ای که درباره سخنان سفیر فرانسه درک نمی کند این است که شما می توانید هر دو اصل را با هم در اختیار داشته باشید: فرانسوی باشید و همزمان آفریقایی. لزومی ندارد برای فرانسوی شدن به آفریقایی بودن خود پشت کنید.
مبارزه با بازی راست های افراطی
نوا همچنین تاکید کرد که می داند که «عدم فرانسوی خواندن» این بازیکنان از سوی گروه های نژادپرست و راست افراطی مساله ای است بسیار تلخ اما نباید به این خاطر کسانی را که خود آفریقایی هستند و از بازیکنان سیاه پوست فرانسه تمجید می کنند تهدید به نژادپرستی کرد.
آمریکایی-آفریقایی؛ تفاوت جامعه آمریکایی با فرانسه
ترور نوا گفت در حالی که انتقادات فراوانی از جامعه آمریکا دارد «اما نکته قشنگ این جامعه تعریفی است که از جوامع مختلف مهاجران در این کشور می شود. ایرلندی ها جشن هایشان را همچنان برگزار می کنند، سیاه پوستان و ایرانی ها و عرب ها نیز همینطور.» برای این مجری مشهور برنامه طنز دیلی شو، در آمریکا همچنان به سیاه پوستانی که بیشتر از دو قرن است در آمریکا زندگی می‌کنند «آفروآمریکن» یا آمریکایی-آفریقایی می گویند، در حالی که در فرانسه استفاده از چنین عباراتی خلاف «هم‌فرهنگی» با جامعه است.
سفیر فرانسه در بخشی از نامه خود می گوید تیم ملی فرانسه عصاره چند فرهنگی بودن و رنگین بودن جامعه فرانسه است و ترور نوا در برنامه اش نکته ای را به آقای سفیر گوشزد می کند و می گوید: «آفریقایی الاصل های حاضر در تیم ملی فرانسه تنها نتیجه دو قرن استعمار فرانسه هستند و لاغیر.»
ترور نوا در پایان سخنانش با انتقاد از مدل مهاجرپذیری جامعه فرانسه می گوید: «در واقع زمانی که در مقام یک مهاجر به موفقیت دست پیدا می کنید شما فرانسوی هستید و زمانی که بیکارید، یا مرتکب جرم می شوید و پول ندارید شما را مهاجر آفریقایی خطاب می‌کنند.»
تفاوت آمریکا و فرانسه و نگاه آنها به موضوع «حل شدن مهاجر در جامعه میزبان»
یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه کرد فرهنگ پذیرش مهاجران در جوامع غربی است. تفاوت اساسی با نوع نگاه جمهوری فرانسه از اوائل قرن بیستم به مساله «ادغام و حل شدن مهاجران در جامعه فرانسه» و نگاه آمریکایی آن است. برای فرانسوی ها تمام افرادی که زیر پرچم جمهوری فرانسه زندگی می کنند دیگر کاملا فرانسوی شده اند و یا باید بشوند. بدین معنا که حکومت در این نوع از ادغام توجه ای به گذشته مهاجر ندارد و به همان اندازه حق و حقوق او را کاملا برابر با یک فرانسوی سفیدپوست می داند. به بیان دیگر می توان گفت که در این نوع از ادغام مهاجر در جامعه بده و بستان و تبادل فرهنگی وجود ندارد. شما باید از فرهنگ فرانسوی بیاموزید و فرهنگ فرانسوی حاضر نیست گذشته شما را بپذیرد.
اما در آمریکا نوع نگاه به مهاجرت کاملا متفاوت است. برای آمریکایی ها ادغام شدن مهاجران در جامعه لزوما به معنای تماما آمریکایی شدن مهاجران نیست. آنها می توانند همزمان در احترام به پرچم و قانون اساسی کشور، جشن ها و اعیاد فرهنگی خاص خود را که در زندگی پیش از آمریکا تجربه کرده اند همچنان زنده نگاه دارند.
واکنش ها به اظهارنظر علی مطهری درباره بازیکنان سیاه پوست تیم ملی فرانسه
بحث و جنجال بر سر ملیت و هویت بازیکنان تیم ملی فرانسه که عملکردی درخشان داشتند و قهرمان جهان شدند در ایران هم بسیار داغ بود. علی مطهری، نماینده مجلس با متهم کردن تیم ملی فرانسه گفت که این تیم حق ندارد از بازیکنان سیاه پوست آفریقا در تیم ملی بهره ببرد. این سخنان با انتقادات شدید برخی از کاربران اینترنتی مواجه شد و برخی علی مطهری را به نژادپرستی متهم کردند. بازیکنان تیم ملی فرانسه هم پس از قهرمانی بارها تاکید کردند که خود را تمام و کمال فرانسوی می دانند و برای پرچم و مردم فرانسه جنگیده اند و به میدان رفته اند.