همراه با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، جمهوری خودمختار سوسیالیستی چچن-اینگوشتیا نیز فرو ریخت و دو جمهوری تازه استقلال یافته شکل گرفت؛ جمهوری اینگوشتیا و جمهوری چچن. به منظور مشخص شدن مرز میان این دو جمهوری نوپا، سران این دو کشور در سال ۱۹۹۳ یک توافقنامه تقسیم ارضی امضاء کردند.
نزدیک به دو هفته است که پایتخت جمهوری اینگوشتیای شاهد تجمعات اعتراضی است.
شهروندان این جمهوری خودمختار روسیه به توافق جدید مرزی این کشور با جمهوری چچن معترض هستند.
همراه با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، جمهوری خودمختار سوسیالیستی چچن-اینگوشتیا نیز فرو ریخت و دو جمهوری تازه استقلال یافته شکل گرفت: جمهوری اینگوشتیا و جمهوری چچن. به منظور مشخص شدن مرز میان این دو جمهوری نوپا، سران این دو کشور در سال ۱۹۹۳ یک توافقنامه تقسیم ارضی امضاء کردند.
اما با فرا رسیدن جنگ اول چچن و نابسامانیها در اطراف این مرز، حدود آن در هالهای از ابهام فرو رفت.
رمضان قدیروف که از سال ۲۰۰۷ ریاست جمهوری چچن را بر عهده دارد مدعی است که توافق امضاء شده توسط رییس وقت چچن، جوهر دودایف، فاقد هرگونه اعتباری است چرا که روسیه دودایف را به رسمیت نمیشناخت و او را یک مجرم تلقی میکرد.
آقای قدیروف سالهاست که به دنبال یافتن راه حلی پایدار برای پایان دادن به اختلافات مرزی بین چچن و اینگوشتیا است. در مقابل، رییس جمهوری اینگوشتیا، یونسبیک یفکروف که از سال ۲۰۰۸ قدرت را در دست گرفته تلاش کرده است تا از مسائل اختلاف انگیز در میان شهروندانش دوری کند و در نتیجه مشکلات مرزی کشورش را با چچن نادیده گرفته است.
اعتراضات دو هفته اخیر در پایتخت جهموری اینگوشتیای پس از امضای توافق بین سران این دو کشور در ۲۶ سپتامبر آغاز شد و همچنان ادامه دارد.
شهروندان ماگاس تا پانزدهم اکتبر از مقامات شهری مجوز تجمع اعتراضی دارند. خبرنگاران حاضر در محل از تهیه و تقسیم غذای گرم بین معترضان و حضور زنان در این تجمعات گزارش کردهاند.
معترضان معتقدند که قسمتهایی وسیعی از جمهوری اینگوشتیا به صورت ناعادلانه به جمهوری چچن اعطا شده است.
طبق توافق امضاء شده بین رمضان قدیروف و یونسبیک یفکروف بخشهایی از زمینهای کشاورزی «بدون سکنه» بین دو کشور تقسیم شده است. این توافق هفته گذشته در پارلمانهای دو کشور نیز مورد تایید قرار گرفت و تصویب شد.
معترضان میگویند این توافق برای جمهوری پرجمعیت اینگوشتیا که مشکلات فقر و بیکاری در آن موج میزند مخرب است.
برخی دیگر از معترضان معتقدند در بخشهایی از زمینهای اعطایی به چچن، چاه نفت حفر شده است.
چرا سران اینگوشتیا به چنین توافقی رضایت دادند؟
منابع آگاه میگویند کارگران جادهای در طول تابستان در حالیکه از سوی نیروهای ارتش چچن محافظت میشدند در مناطق مورد بحث جاده ساختهاند. علاوه بر این، سازمانهای مردم نهاد از تخریب درختان ارزشمند و نایابی در منطقه خبر دادند.
گزارشهای نیز از تلاش برای ساخت یک پست مرزی توسط چچن در منطقه بحث برانگیز آرشتی، دو کیلومتر داخل جمهوری اینگوشتیا، ارسال شده است.
برخی از کارشناسان معتقدند مدت مدیدی است که قدیروف چشم به منطقه آرشتی داشته است.
در سال ۲۰۱۳ نیز در حدود ۳۰۰ نفر از نیروهای ویژه وزارت کشور چچن که به «قدیروفیها» موسوم هستند، بدون دریافت مجوز از مقامات اینگوشتیا وارد روستایی در این جمهوری شدند که منجر به درگیری بین پلیس اینگوشتیا و نیروهای چچنی شد.
به گفته منابع آگاه مقامات اینگوشتیا نگران از افزایش تنش بین دو کشور و جلوگیری از جنگ به توافق اخیر رضایت دادهاند.
واکنش روسیه
مقامات اینگوشتیا از سال ۲۰۱۲ و رسیدن به توافق برای آغاز مذاکرات تقسیم مرزی در سطح فدرال، منتظر هستند تا مسکو موضع گیری کند.
اما روسیه از زمان آغاز اختلافات سکوت در پیش گرفته است.
سخنگوی کرملین اعلام کرد که «روسیه از نزدیک موقعیت را زیر نظر دارد اما رسیدن به توافق برای حل کردن اختلافات این دو منطقه بر عهده خود این جمهوری است.»
پایان اعتراضات؟
به نظر نمیرسد که شهروندان اینگوشتیا آماده رفتن به خانههایشان باشند.
مخالفان یونسبیک یفکروف نیز از موقعیت استفاده کرده و به معترضین پیوستهاند.
از آنجا که قدیروف هرگز حاضر نخواهد شد به علت تجمعات اعتراضی در ماگاس، زمینهای اعطا شده به چچن را به جمهوری اینگوشتیا بازپس دهد، این یونسبیک یفکروف است که ممکن است قربانی توافق بین این دو جمهوری شود.