رکوئیم موتسارت یکی از شاهکارهای موسیقی آوازی است. کمتر کسی است که حالش با شنیدن این اثر دگرگون نشود. آيا می‌توان مرثیه آمرزش مردگان را دراماتیزه و نمایشی کرد؟ رمئو کاستلوچی کارگردان تئاتر ایتالیایی اجرایی متفاوت از این اثر را در جشنواره موسیقی کلاسیک اکس آن پروانس به روی صحنه برده است.
«فستیوال موسیقی کلاسیک» در اکس آن پروانس در فرانسه امسال میزبان اجرایی متفاوت از «رکوئیم» اثر ولفگانگ آمادئوس موتسارت است.
فستیوال موسیقی کلاسیک اکس آن پروانس یکی از رویدادهای مهم دنیای اپرا و موسیقی کلاسیک است که هر سال در شهر اکس پروانس در فرانسه برگزار می‌شود.
رمئو کاستلوچی کارگردان تئاتر ایتالیایی و رافائل پیشون، رهبر ارکستر فرانسوی براساس این ایده موتسارت که هر قطعه موسیقی قابلیت دراماتیزه و نمایشی شدن را دارد، به این اثر ناتمام آهنگساز اتریشی جانی تازه بخشیده‌اند.
مطالب یورونیوز را در واتس‌اپ دریافت کنید
رکوئیم یا موسیقی مردگان قطعه آوازی در سوگ مردگان است. رکوئیم موتسارت یکی از شاهکارهای موسیقی آوازی است.
رافائل پیشون در باره این اثر موتسارت می‌گوید: «رکوئیم اثری است که چندین بار در روز در سراسر جهان خوانده می‌شود و حکم مراسمی را دارد که برای زندگان و بازماندگان برگزار می‌شود. از نظر رمئو کاستلوچی (کارگردان این اجرا) رکوئيم بیشتر قطعه‌ای است برای بزرگداشت زندگی تا سوگواری برای مردگان.»
وارونه کردن چرخه مرگ و زندگی
سیوبهان استاگ، خواننده سوپرانو اهل استرلیا یکی از خوانندگان این اجرا در فستیوال «اکس آن پروانس» می‌گوید: «در این اجرا ما زندگی را وارونه طی می‌کنیم. اجرا با فردی روی صحنه شروع می‌شود که زندگی‌اش رو به پایان است. سپس زنی ۲۰ ساله را داریم، بعد دختربچه‌ای ۹ ساله و در پایان هم یک کودک را روی صحنه می‌بینیم. به این ترتیب از نظر چرخهٔ زندگی دیدگاه نسبت به مرگ وارونه است.»
برای کارگردان ایتالیایی که رکوئیم را جشنی برای زندگی می‌داند، خوانندگان و بازیگران باید با تمام وجود روی صحنه بازی کنند.
خواننده جوان می‌افزاید: «همه افرادی که در اجرای رکوئیم روی صحنه می‌روند از جان و دل مایه می‌گذارند. این نکته برای رمئو (کارگردان) خیلی جذاب است، این نکته طنزآمیز که تمام خوانندگان روی صحنه با تمام وجود می‌دوند و می‌رقصند تا در پایان کارکاملاً خسته و مانده می‌شوند.»
رافائل پیشون، رهبر ارکستر فرانسوی: رکوئیم سوگ‌نامه موتسارت است
رکوئیم آخرین اثر موتسارت است. داستان‌ها و روایات زیادی درباره اینکه موتسارت چگونه این قطعه را نوشت وجود دارد. گفته می‌شود وی «رکوئیم» را به سفارش مردی نوشت که چهره‌اش را به او نشان نداد.
اما عمر کوتاه موتسارت به او فرصت نداد ساختن رکوئیم را به پایان برساند.
رهبر ارکستر این اجرا می‌گوید: «موتسارت از مرگ به عنوان یکی از بهترین دوستانش سخن می‌گوید. اما در آخرین مکاتبات او اینطور برمی‌‌آید که خود او احساس کرده بود که این اثر را در سوگ مرگ خود می‌سازد.»
لاکرومیزا هشتمین قطعه رکوئیم و آخرین بخشی است که موتسارت آن را نوشت.
رافائل پیشون درباره این قطعه می‌گوید: «در قطعه لاکریموزا شکنندگی و ضعفی برهنه به تصویر کشیده می‌شود . آنچه زیباست ظریف و شکننده و میراست. ظاهر می‌شود و از بین می‌رود. در واقع این ویژگی میرا بودن زیبایی است که آن را زیبا می‌کند.»
آغاز و پایان رکوئیم موتسارت با آواز سوپرانوست. از نظر سیوبهان استاگ بی‌دلیل نیست که او سوپرانو را برای آغاز و انجام اثر خود برگزیده است.
خواننده صدای سوپرانو می‌گوید: «صدای سوپرانو لطیف‌ترین و شاید معصوم‌ترین صداها باشد. منظور همان معصومیتی است که هنگامی که به دنیا می‌آییم داریم. اگر مذهبی باشیم امیدواریم هنگامی که می‌میریم همان‌قدر معصوم باشیم و گناهانمان شسته و پاک شده باشد و در آرامش و صلح به جایی بهتر برویم. گمان می‌کنم که موتسارت به همین دلیل این صدای لطیف را برای آغاز و انجام اثرش انتخاب کرده است.»
فستیوال بین‌المللی اکس آن پروانس از سوم تا ۲۲ ژوییه سال ۲۰۱۹ میلادی (۱۲تا ۳۱ تیرماه ۱۳۹۸ شمسی) در شهر اکس آن پروانس برگزار می‌شود.