اقدام ترامپ و اظهاراتش در شرایطی که استیضاح او در کنگره در جریان است، سبب شد تا نمایندگان و سیاستمداران همحزبی و رقیب او بیدرنگ در این مورد واکنش نشان دهند.
پس از کشته شدن قاسم سلیمانی به دست نیروهای آمریکایی در عراق، نامزدهای ریاست جمهوری آتی آمریکا از حزب دموکرات و جمهوریخواه و سیاستمداران آمریکایی بیدرنگ به این رویداد واکنش نشان دادند.
قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران در نخستین ساعات بامداد جمعه ۱۳ دی به وقت محلی در نزدیکی فرودگاه بغداد به دست نیروهای آمریکایی حاضر در عراق طی عملیات موسوم به «آذرخش کبود» به اتفاق تمام همراهانش از جمله ابومهدی مهندس، معاون حشد شعبی کشته شد.
خبر کشته شدن قاسم سلیمانی برای سیاستمداران آمریکایی غافلگیرکننده بود. اقدام ترامپ و اظهاراتش در شرایطی که استیضاح او در کنگره در جریان است، سبب شد تا نمایندگان و سیاستمداران همحزبی و رقیب او بیدرنگ در این مورد واکنش نشان دهند.
جمهوریخواهان
بسیاری از سیاستمداران جمهوریخواه آمریکا پس از کشته شدن قاسم سلیمانی بیدرنگ حمایت خود را از این اقدام دولت ترامپ اعلام کردند.
رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا که شخصا دستور کشتن سلیمانی را صادر کرده بود او را «تروریست شماره ۱» جهان نامید و اعلام کرد هدفش از کشتن این فرمانده ایرانی جلوگیری از بروز جنگ بوده است. او همچنین گفت که قاسم سلیمانی هزاران نفر را کشته و قصد برنامهریزی برای حمله به منافع آمریکا را داشته است.
به گفته او سلیمانی برنامه داشت تا دیپلماتها و نیروهای خدماتی آمریکا در منطقه را بکشد. با توجه به حمله اخیر اعضا گروه شبه نظامی حشد شعبی و نیروهای مورد حمایت ایران به سفارت آمریکا در بغداد، صحبت ترامپ در مورد خطری که از سوی سلیمانی دیپلماتهای آمریکایی را تهدید میکرد، به عقیده برخی از کارشناسان برای بسیاری از مردم آمریکا باورپذیر است.
به باور بسیاری از تحلیلگران سیاست آمریکا، ترامپ با این اقدام به کسب محبوبیت بیشتری در آستانه انتخابات ریاست جمهوری برای خود امیدوار است، زیرا بسیاری از آمریکاییها به گفتههای او در مورد دفاع از منافع شهروندان و حفظ امنیت این کشور باور دارند.
مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه مخالف حکومت ایران که از زمان باراک اوباما، رئیس جمهوری پیشین آمریکا تاکنون منتقد سخت برجام بوده است، قاسم سلیمانی را «تروریست» نامید و اقدام ترامپ را به طور کامل و قاطع تأیید کرد. او در صفحه توییتر خود با برشمردن برخی جملات منتقدان علیه ترامپ، این انتقادها را «خیالی» نامید و در برابر هر کدام «واقعیت» انجام شده به دست ترامپ را شرح داد.
سناتور تام کاتن نیز نظیر چنین مضمونی را در توییتر خود همرسان کرد.
سناتور لیندسی گراهام از جناح محافظهکار در واکنش به عملیات قتل قاسم سلیمانی اقدام رئیس جمهوری در «اتخاذ تدابیر قاطع و پیشگیرانه» را ستود. وی در این زمینه نوشت: «وقتی صحبت از کشتن سردار قاسم سلیمانی باشد، هیچ کس خود را از این بابت سرزنش نمیکند.»
میت رامنی، سناتور دیگر از حزب جمهوریخواه آمریکا نیز قاسم سلیمانی را «تروریست» خوانده و در توییتر نوشت که «دست این فرمانده ایرانی به خون صدها زن و مردی که به آمریکا خدمت میکردند، آلوده بود».
کوین مککارتی، رئیس فراکسیون اقلیت مجلس نمایندگان آمریکا نیز از کشته شدن سلیمانی استقبال کرد. او در این زمینه گفت: «مرگ سلیمانی حامل این پیام برای ایران و جهان است که حمله به آمریکاییها بدون مجازات نمیماند».
دموکراتها
واکنش رقبای سیاسی ترامپ به اقدام او در حذف فرمانده نیروی قدس سپاه در مجموع در تأیید او بود.
بسیاری از سیاستمداران دموکرات آمریکایی ضمن تأیید آن که قاسم سلیمانی برای کشورشان چهره منفوری بوده است، با این حال کشتن او را اقدامی خطرناک توصیف کردند که ممکن است به بروز جنگی دوباره در خاورمیانه بینجامد.
نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا از حزب دموکرات که یکی از جدیترین منتقدان ترامپ به شمار میرود ضمن تأیید اهمیت حفظ منافع آمریکاییها توسط رئیس جمهوری، تنها به خطرات احتمالی ناشی از این حرکت اشاره کرده و گفت که ترامپ میبایست پیش از حمله با نمایندگان مشورت میکرد.
تحلیلگران سیاسی آمریکا با یادآوری این که ترامپ در اوج اختلاف و کشمکش بر سر استیضاح نمیتوانست طرح خود برای کشتن سلیمانی را با نمایندگان در میان بگذارد، امکان مشورت از پیش با نمایندگان برای عملی کردن این نقشه را منتفی دانستهاند.
از این گذشته، طرفداران آقای ترامپ چنین توضیح میدهند که حملات پهپادی آمریکا در عراق امری استثنایی نبوده و به دلیل حضور ارتش آمریکا در این کشور، نیازی به کسب اجازه یا مشورت با نمایندگان برای انجام عملیات نیز وجود نداشته است، زیرا نیازی هم نبوده که آمریکا برای چنین عملیاتی به عراق لشکرکشی کند.
جو بایدن، معاون دموکرات رئیس جمهوری آمریکا در زمان اوباما که هماکنون در صدر سیاهه نامزدهای حزب دموکرات برای انتخابات ریاست جمهوری آتی در این کشور قرار دارد به دونالد ترامپ در مورد پیامد کشتن سلیمانی هشدار داد.
بایدن که تنها نماینده حزب دموکرات در زمان جرج بوش بود که به جنگ آمریکا در عراق رأی مثبت داده بود، پس از کشته شدن سلیمانی در بیانیهای قتل قاسم سلیمانی را به «انداختن دینامیت در بشکه باروت» تشبیه کرد و نوشت: «من در جریان عملیات اطلاعاتی نیستم و بسیاری مسائل روشن نیست، اما ایران قطعا پاسخ خواهد داد. ما میتوانیم از درگیریهای عمده در خاورمیانه پرهیز کنیم. امیدوارم دولت به پیامدهای این کار اندیشیده باشد.»
سناتور برنی سندرز که در نظرسنجیها برای انتخابات درونحزبی دموکراتها در جایگاه دوم و پشت سر جو بایدن قرار دارد و محبوب رأیدهندگان چپگرا و جوان است، وضعیت امروز را با ابتدای جنگ آمریکا در عراق در ابتدای قرن بیست و یکم مقایسه کرد، جنگی که او در آن زمان به عنوان عضو مجلس نمایندگان به آن رأی منفی داده بود.
او در این زمینه نوشت: «تنشآفرینی خطرناک ترامپ جنگ ویرانگر دیگری را برای ما در خاورمیانه به ارمغان میآورد، جنگی که میتواند به مرگ افراد بیشمار و هدر رفتن میلیاردها دلار پول بینجامد. ترامپ میگوید جنگهای بیپایان را تمام میکند، اما این اقدام او (کشتن سلیمانی) ما را در مسیر یک جنگ بیپایان دیگر قرار میدهد.»
پت بودجج، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری که نفر چهارم در سیاهه نامزدهای دموکرات است با یادآوری این که قاسم سلیمانی «بدون تردید تهدیدی برای امنیت» آمریکا بود، در عین حال گفته است که در این زمینه «پرسشهای جدی» وجود دارد، پرسشهایی نظیر این که تصمیم برای این حمله چگونه و در چه شرایطی گرفته شده است.
آقای بودجج مینویسد: «پیش از انجام عملیاتی نظامی که ممکن است تمام منطقه را به هم بریزد، ما باید راهبردهایی از جمله مشورت با کنگره، با متحدان خارجیمان و نیز با بازیگران منطقهای برای آن تعریف میکردیم.»
به باور پت بودجج، در موارد تصمیم برای جنگ و صلح، «شأن کنگره» باید بر اساس قانون اساسی رعایت شود.
نامزدهای دیگر انتخابات ریاست جمهوری از حزب دموکرات، از جمله ایمی کلوبشار و اندرو ینگ و نیز سناتور کاری بوکر نظیر همین انتقاد را از دولت دونالد ترامپ به دلیل عملیات علیه سلیمانی ابراز کردند.