چرا شهروندان افغانستان به آینده صلح با طالبان خوشبین نیستند؟

چرا شهروندان افغانستان به آینده صلح با طالبان خوشبین نیستند؟
Copyright مریم شاهی، یورونیوز فارسی
نگارش از مریم شاهی
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

آصف یوسفی از فعالان مدنی در شهر کابل دراین باره به یورونیوز می‌گوید: «من به آینده صلح میان طالبان و آمریکا خوشبین نیستم، چون سخنی از منافع مردمی در این توافقنامه نیامده است و موارد توافق شده در سطح منافع دو جانبه آمریکا و طالبان است.»

آگهی

شهروندان افغانستان می‌گویند که به توافقنامه صلح میان طالبان و امریکا، مردم و منافعشان نادیده گرفته شده‌اند و به آینده این توافق‌نامه خوش بین نیستند.

به‌عقیده کارشناسان، توافق‌نامه صلح میان طالبان و آمریکا پس از توافقنامه امنیتی کابل- واشنگتن یکی از مهمترین توافق‌نامه‌ها در دو دهه اخیر افغانستان محسوب می‌شود. براساس این توافق‌نامه، پنج هزار زندانی طالبان آزاد خواهند شد و هزاران نیروی آمریکایی در ۱۴ ماه آینده، خاک افغانستان را ترک خواهند کرد. این نیروها بر اساس توافق‌نامه امنیتی بین دولت افغانستان و آمریکا نقش آموزش، تجهیز و مشورتی به نیروهای افغانستان را برعهده داشتند و دوره زمانی مشخصی برای فعالیت این نیروها در افغانستان تعیین نشده بود.

توافقنامه صلح و جنگی که ادامه دارد

من به آینده صلح میان طالبان و آمریکا خوشبین نیستم، چون سخنی از منافع مردمی در این توافقنامه نیامده است و موارد توافق شده در سطح منافع دو جانبه آمریکا و طالبان است
آصف یوسفی
فعال مدنی

آصف یوسفی از فعالان مدنی در شهر کابل دراین باره به یورونیوز می‌گوید: «من به آینده صلح میان طالبان و آمریکا خوشبین نیستم، چون سخنی از منافع مردمی در این توافقنامه نیامده است و موارد توافق شده در سطح منافع دو جانبه آمریکا و طالبان است، در حالیکه هنوز طالبان با دولت افغانستان گفتگو نکرده است و وضعیت سیاسی افغانستان در حالت شکننده‌ای قرار دارد اما باید امیدوار به نتیجه مذاکرات طالبان و دولت افغانستان باشیم.»

محمد نبی رسولی، یکی از دکانداران شهر کابل از چند سال به این سو، خرج زندگی خانواده برادر کشته شده‌اش در جنگ را برعهده دارد. او به یورونیوز می گوید که «طالبان مردم را در شهرها و در مسیر بین شهرها می کشند، چگونه می‌توان با آنها صلح کرد یا به صلح با آن‌ها امیدوار و علاقمند بود؟ اگر طالبان در ساختار حکومت افغانستان سهیم شوند، فرزندان برادرم باید زیر سایه حکومتی زندگی کنند که به قاتلان پدرشان و قاتلان هزاران شهروند این کشور مشروعیت می‌دهد.»

محمد اشرف غنی احمدزی نیز پس از امضای توافقنامه صلح در واکنش به توافق ازادی ۵ هزار زندانی طالبان گفته است که حکومت افغانستان هیچ تعهدی برای آزادی ۵ هزار زندانی از گروه طالبان ندارد و آزادی این زندانیان در حیطه صلاحیت‌های حکومت افغانستان است. طالبان یک روز بعد اعلام کرده است که جنگ این گروه با نیروهای امنیتی افغانستان ادامه دارد.

سمیع الله عطایی فیلمساز می‌گوید: «امروز من نگرانتر از قبل از توافقنامه صلح طالبان و آمریکا هستم؛ زیرا تصور می‌کنم که پس از این، طالبان قدرت بیشتری خواهد گرفت و فضا نا امن‌تر از گذشته خواهد بود و زندگی در یک فضای ناامن و زیر سایه تفکر طالبانی بر دست آوردهای «نیم بند» در چند سال اخیر تاثیرگذار خواهد بود.»

فرهنگیان افغانستان: باید از جمهوریت دفاع کنیم

شبکه‌های اجتماعی افغانستان نیز در میان خبرهای مربوط به گسترش جهانی کرونا، اولویت بحث‌ها و نگرانی‌های مطرح شده کاربران درباره توافقنامه امنیتی طالبان و امریکاست. تعدادی از کاربران، تصویر یکی از رهبران طالبان با شمشیری در دست را در قالب تصویر مجسمه آزادی مجسم کرده‌اند تا به این ترتیب به صلح آمریکا و طالبان اعتراض کنند. در این میان، فعالان فرهنگی و دانشگاهی به تبعات توافقنامه صلح با طالبان در شبکه های اجتماعی، واکنش گسترده ای نشان داده‌اند.

ملک ستیز از پژوهشگران مطرح افغانستان نوشته است: «اکنون میدان مبارزه فکری باز و پر چالش هست، در یک طرف میدان طالبان و در طرف دیگر روشنگران قرار دارند.»

به‌نوشته وی «در نوزده سال هزاران جوان ما در امریکا، اروپا، استرالیا، آسیای میانه، شرق نزدیک و دور آموزش‌های مسلکی/ حرفه‌ایی اجتماعی، فلسفی و سایر امور حرفه‌ای آموخته‌اند. در این صف ارزش‌مند پسران و دختران بی‌شماری قرار دارند. از سویی ‌هم ما انقلاب رسانه‌ای در جهان را به نمایش گذاشتیم. جامعه‌ی مدنی ما نسبتاَ نضج گرفت. روشن‌گران نتوانسته‌اند الگوهای پیش‌تاز و رهبران فکری خلق کنند. حالا زمان آن رسیده که باید بهترین‌ها را از میان جوانان به رهبران فکری کشور برگزینیم و از غرور «روشن‌فکری» عبور کنیم. نسل جوان می‌تواند طالبانیزم را مهار کند.»

محمدامین احمدی از چهره‌های دانشگاهی در این باره نوشته است که «حکومت افغانستان برای حفظ نظام جمهوریت باید اهل نظر ، روى ظرفيت‌ها و امكانات عبور از اين بحران (بحران حفظ نظام جمهوری و دستاوردهای دو دهه) كه همان قدرت و توان جمعی است بيشتر فكر كنند و بنويسند، بايد روايت خلق كنيم و اگرنه مجبور مى شويم كه از روايت ديگران (طالبان) پيروى كنيم.»

علی امیری، نویسنده و پژوهشگر توافقنامه صلح طالبان و امریکا را یک «توافقنامه دردناک» خوانده و نوشته است خواهی نخواهی در آستانه تشکیل دولت موقت ایستاده ایم. تغییرات بزرگ و لابد دردناکی در راه است. با «رژیم اسلامی بعد از توافق» مسئولانه برخورد کنیم. این اداره باید از افراد بیطرف، سالم و پاکیزه از فسادهای سیاسی و اقتصادی شکل بگیرد. در راس آن باید شخص خوشنام و موجه باشد. فرصت نیست. از جمهوریت هم می‌توان در ضمن همچون اداره ای که در حکم «حکومت آشتی ملی» است، دفاع کرد.

قرار است حکومت افغانستان و طالبان در دهم مارس، مذاکرات دو جانبه را آغاز کنند. توافق بر سر آتش بس جامع و دائمی از موضوعات مورد بحث خواهد بود.

مردم، طالبان را نماینده خود نمی دانند، به‌خاطر اینکه سالهاست که توسط این گروه کشته می شوند
محمد تقی مناقبی
پژوهشگر و استاد دانشگاه

محمد تقی مناقبی، پژوهشگر و استاد دانشگاه در گفتگو با یورونیوز به دلایل ناامیدی مردم به صلح اشاره می‌کند و می افزاید: «مردم، طالبان را نماینده خود نمی دانند، به‌خاطر اینکه سالهاست که توسط این گروه کشته می شوند و آن ها را تهدیدی علیه زندگی خودشان می دانند. از طرفی دو جناح دیگر یعنی تیم عبدالله و اشرف غنی هم کارنامه مردم پسندی ندارند که مردم آن ها را مدافع حقوق خود بدانند. در واقع مهار صلح دست امریکاست و طرف های سیاسی غیرطالب قدرتی ندارند. روشن است که ترامپ، رئیس جمهور امریکا هم بخاطر انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ این کشور بدنبال جمع کردن مساله صلح است.»

به توافق رسیدن حکومت فعلی افغانستان و طالبان بعید به نظر می رسد، چون طالبان تمام حکومت را می خواهند
محمد تقی مناقبی
پژوهشگر و استاد دانشگاه

به‌گفته وی، «نگرانی هایی از آمدن تفکر طالبانی و حکومت مذهبی در بین مردم وجود دارد اما بعید است که چنین حکومتی تشکیل شود؛ چون هر چند سخن از تشکیل حکومت اسلامی است اما روی جزئیاتش توافقی انجام نشده است. حتی به توافق رسیدن حکومت فعلی افغانستان و طالبان بعید به نظر می رسد، چون طالبان تمام حکومت را می خواهند، مگر اینکه یک قدرت بیرونی دو طرف را دور میز مذاکره بنشاند.»

یکی از نگرانی های افکار عمومی افغانستان بخصوص در بین فرهنگیان، سرنوشت دستاوردها در زمینه حقوق بشر، حقوق زنان و کودکان و فعالیت جامعه مدنی افغاستان است.

مناقبی در این زمینه می گوید: «جامعه جهانی در عراق هم شعارهای زیادی در زمینه حقوق بشر، حقوق زنان و ... دادند اما موقعی که منافعشان ایجاب کرد، این کشور را رها کردند، در افغانستان هم همین تجربه مشابه اتفاق افتاد. بحث های مبارزه با فساد اداری، تبعیض و انکشاف/ توسعه متوازن و عدالت انتقالی هیچ کدام با موفقیت همراه نبوده است.

وی می افزاید: «امریکا نه تنها با توافق صلحی که با طالبان امضا کرد، توافقنامه امنیتی با حکومت افغانستان را نقض کرد، بلکه حتی از حکومت افغانستان به عنوان ناظر هم در جریان مذاکرات دعوت نکرد، امضای توافقنامه صلح طالبان و امریکا یک حرکت عجولانه برای خلاص شدن از مخمصه (جنگ) افغانستان بود.»

به‌نظر می‌رسد که ماموریت نظامی امریکا بعد از دو دهه حضور در افغانستان به پایان رسیده است. در واقع دو رئیس جمهور جمهوری خواه امریکا (جورج بوش پسر و دونالد ترامپ) شروع و پایان حضور نظامی در این کشور را رقم زدند.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

پایان بی‌نتیجۀ میانجی‌گری مایک پمپئو برای حل اختلافات غنی و عبدالله

نخستین لیگ بزکَشی در افغانستان برگزار شد

دست‌کم «هشت کشته» در پی حملات هوایی پاکستان به دو ولایت افغانستان؛ طالبان به نوار مرزی حمله کرد