به این ترتیب عملکرد نیروهای آمریکا از زمان حمله به طالبان در افغانستان زیر ذره بین دیوان کیفری بین المللی قرار خواهد گرفت.
دیوان کیفری بین المللی روز پنجشنبه با آغاز تحقیقات درباره ارتکاب جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت در افغانستان موافقت کرد.
بر اساس حکم قضات تجدید نظر دیوان قرار است درباره جرائم احتمالی که از اول مه سال ۲۰۰۳ میلادی در افغانستان انجام شده است و از جمله نقش احتمالی سربازان آمریکایی حاضر در افغانستان در این جنایات، تحقیق شود.
به این ترتیب عملکرد نیروهای آمریکا از زمان حمله به طالبان در افغانستان زیر ذره بین دیوان کیفری بین المللی قرار خواهد گرفت.
این تحقیقات علاوه بر بررسی نقش نیروهای نظامی و اطلاعاتی ایالات متحده آمریکا، نقش نیروهای طالبان و نیروهای دولت افغانستان در جنایات جنگی را مورد بررسی قرار خواهد داد.
سال گذشته قضات مراحل مقدماتی دیوان کیفری بینالمللی اذعان کردند که «جنایات گستردهای» در افغانستان صورت گرفته است اما با آغاز تحقیقات در این زمینه مخالفت کرده بودند. استدلال این قضات بر این مبنا استوار بود که انجام تحقیقات به نفع عدالت نخواهد بود زیرا عدم همکاری معنادار با این تحقیقات باعث خواهد شد که محکومیت عوامل دخیل در این جنایات بعید باشد.
این تصمیم اولیه دیوان کیفری انتقادات شدیدی از سوی سازمانهای حقوق بشری به دنبال داشت که میگفتند دیوان به خواسته قربانیان برای اجرای عدالت اهمیتی نمیدهد و به این شکل به دولتهایی که از همکاری با دیوان امتناع میورزند پاداش میدهد.
فاتو بنسوده، دادستان دیوان کیفری بینالمللی در نوامبر سال ۲۰۱۷ و پس از تحقیقات اولیه در افغانستان که بیش از یک دهه به طول انجامید از قضات دیوان خواست تا تحقیقات گستردهای را در افغانستان انجام دهند.
وی گفته است که اطلاعاتی درباره نیروهای نظامی و اطلاعاتی آمریکا در افغانستان وجود دارد که «مرتکب اعمال شکنجه، رفتارهای بیرحمانه، هتک حرمت افراد، تجاوز و خشونت جنسی علیه زندانیان مرتبط با جنگ در افغانستن و سایر مناطق و بطور عمده در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ میلادی شدهاند.»
فاتو بنسوده همچنین گفته است که طالبان و سایر گروههای شورشی در افغانستان از سال ۲۰۰۹ به بعد بیش از ۱۷ هزار غیرنظامی افغان را کشتهاند که ۷ هزار مورد قتل هدفمند را نیز شامل میشود. دیوان همچنین نیروهای امنیتی افغانستان را نیز در لیست افرادی که در جنایات جنگی دست داشتهاند قرار داده و گفته است که این نیروها نیز مظنون به شکنجه زندانیان در بازداشتگاههای دولتی هستند.
تصمیم به آغاز تحقیقات درباره جنایات جنگی در افغانستان پس از آن صورت میگیرد که ایالات متحده آمریکا و گروه طالبان توافقنامه صلح امضا کردهاند.
دیوان کیفری بینالمللی در حالی از آغاز تحقیقات درباره جنایات جنگی در افغانستان خبر می دهد که هم دولت افغانستان به انجام این تحقیقات اعتراض کرده و هم ایالات متحده آمریکا با انجام این تحقیقات مخالفت است، وضعیتی که گویای احتمال اندک به ثمر رسیدن این تحقیقات است.