توافق روز جمعه بحرین و اسرائیل برای عادی سازی روابط دیپلماتیک همچون مورد مشابهی که اخیرا میان ابوظبی و تلآویو رخ داد، با واکنش متفاوت دو گروه مشخص از کشورهای اسلامی مواجه شد، از یک سو ایران و ترکیه اقدام بحرین را نکوهش کردند و از سوی دیگر عمان و مصر به عنوان متحدان عربستان سعودی از آن حمایت کردند
توافق روز جمعه بحرین و اسرائیل برای عادی سازی روابط دیپلماتیک همچون مورد مشابهی که اخیرا میان ابوظبی و تلآویو رخ داد، با واکنش متفاوت دو گروه مشخص از کشورهای اسلامی مواجه شد، از یک سو ایران و ترکیه اقدام بحرین را نکوهش کردند و از سوی دیگر عمان و مصر به عنوان متحدان عربستان سعودی از این اقدام حمایت کردند.
پس از انتشار خبر توافق بحرین و اسرائیل، وزارت خارجه ترکیه آن را محکوم کرد. حتی خبرگزاری آناتولی نیز مدعی شد که گروههای مخالف شیعه حکومت بحرین نیز این توافق را قبول ندارند و به انتقاد از آن پرداختهاند. منظورآناتولی احتمالا گروههایی بود که از حمایت ایران، ترکیه و قطر برخوردار بودند و در سال ۲۰۱۷ زمینه تحریم قطر را از سوی بحرین، امارات و عربستان سعودی فراهم کرد.
در چنین شرایطی قطر نیز تلاش کرده تا با تمرکز بر برگزاری دور جدیدی از مذاکرات دولت افغانستان و گروه طالبان تمرکز اصلی رسانههای خود را از توافق بحرین و اسرائیل منحرف کند و این پیام را به جهان و به ویژه آمریکا مخابره کند که سیاست خارجی قطر بر مخالف با افراط گرایی متمرکز است.
به همین دلیل ضمن همکاری با ایران و ترکیه به عنوان دشمنان اسرائیل در حال تلاش برای حفظ آرامش غزه است و در میان گروههای فلسطینی نیز از «حماسِ میانهرو» حمایت مالی میکند.
وزارت امور خارجه ایران نیز این تصمیم منامه را «ننگین و خفت بار» توصیف کرد و سپاه پاسداران ایران روز شنبه در واکنش به عادی سازی روابط بحرین با اسرائیل تهدید کرد که امیر بحرین باید منتظر «انتقام سخت» باشد. همزمان حوثیهای یمن نیز که روابط نزدیکی با ایران دارند، یمن را تهدید کردند که به زودی «هزینه» این تصمیم خود را خواهد پرداخت.
عمان
در مقابل، دولت عمان روز یکشنبه با انتشار بیانیهای رسمی از تصمیم بحرین برای عادی سازی روابط با اسرائیل استقبال و ابراز امیدواری کرد که این تصمیم به صلح اسرائیل و فلسطین کمک کند.
البته بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در سال ۲۰۱۸ به عمان سفر کرد و با استقبال سلطان قابوس، رهبر وقت عمان قرار گرفت و دو طرف در جریان مذاکرات خود افزون بر انعقاد برخی قراردادهای اقتصادی در مورد ابتکارهای موجود برای برقراری صلح در خاورمیانه گفتگو کرده بودند.
عمان به طور تاریخی روابط دوستانه خود را با طیف وسیعی از بازیگران منطقه پرآشوب خاورمیانه حفظ کرده، از ایالات متحده گرفته تا ایران.
مصر
عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر نیز توافق بحرین و اسرائیل را یک گام مهم عنوان کرد. مصر بی سر و صدا در سالهای اخیر نقش مهمی در بازتنظیم استراتژیک منطقه ایفا کرده؛ چنان که اسرائیل را وارد تعامل بیشتر با امارات و مصر کرده و در یک چارچوب بزرگتر پیوند مصر را با عربستان سعودی و بحرین تقویت کرده است.
همچنین مصر موفق شده در میان کشورهای مسلمان اجماعی فراگیر را در مورد مساله لیبی حاصل کند. هدف این اجماع البته مقابله با تحرکهای ترکیه در شرق مدیترانه و مداخله در جنگ داخلی لیبی است.
اردن
ایمن صفادی، وزیر امور خارجه اردن هم در واکنش به این توافق، آن را اقدامی در جهت دستیابی به صلح عادلانه در منطقه عنوان کرد و از اسرائیل نیز خواست که در جهت تسریع روند صلح، به اشغال سرزمینهای فلسطینی پایان دهد.
امارات عربی متحده
امارات عربی متحده نیز از توافق بحرین و اسرائیل که همچون توافق اخیر ابوظبی و تلآویو با مشارکت آمریکا حاصل شد، استقبال کرد و ابراز امیدواری کرد که این توافق به صلح پایدار در خاورمیانه کمک کند.
کوزوو
ملیزا هارادیناج، وزیر خارجه کوزوو نیز که اکثریت جمعیت آن مسلمان هستند، به بحرین و اسرائیل به مناسبت عادی سازی روابط دیپلماتیک خود تبریک گفت. این در شرایطی است که کوزوو هفته گذشته با میانجیگری ایالات متحده بر سر عادیسازی روابط اقتصادی با صربستان به توافق دست یافت.
کویت نیز تاکنون سعی کرده تا به توافق واکنشی رسمی سریعی نشان ندهد. رسانههای این کشور نیز با درج اخبار کوتاهی رخداد آن را گزارش کردهاند. به نظر میرسد یا کویت همچنان موضع خصمانهتر خود را در مقایسه با بحرین و امارات نسبت به اسرائیل حفظ کرده و یا سکوت مقامهای این کشور تلاش برای حفظ سیاست بیطرفی این کشور در منطقه است که پس از حمله سال ۱۹۹۰ عراق به این کشور اتخاذ شده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده روز جمعه ۱۱ سپتامبر از توافق میان اسرائیل و بحرین برای برقراری رابطه خبر داد. به این ترتیب، بحرین پس از امارات عربی متحده به عنوان دومین کشور عرب حاشیه خلیج فارس با اسرائیل روابط عادی دیپلماتیک برقرار کرد.