روسیه از پایان یافتن توافق صورت گرفته با اوکراین بر سر تسهیل صادرات غلات این کشور از بنادر دریای سیاه خبر داد.
آگهیاین قرارداد که انتظار می‌رفت با توجه به ایفای نقش حیاتی در جلوگیری از بحران جهانی مواد غذایی پس از انقضا باردیگر تمدید شود پیش‌تر با میانجی‌گری ترکیه و سازمان ملل متحد میان مسکو و کی‌یف منعقد شده بود.
کرملین روز دوشنبه اعلام کرد که این توافقنامه نیمه شب دوشنبه به وقت محلی در مسکو به صورت «دفاکتو» منقضی می‌شود.
مسکو ضمن اشاره به منقضی شدن توافق غلات با اوکراین، اطمینان داده است که در صورت برآورده شده خواسته‌هایش و فراهم شدن شرایط آماده است تا «فورا» به این توافق باز گردد.
بر این اساس، ضمانت‌های امنیتی مسکو برای محموله‌های غلات اوکراین از ابتدای روز سه‌شنبه ۱۸ ژوئیه پایان می‌یابد و کریدور بشردوستانه دریای سیاه نیز بسته خواهد شد.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ ریاست جمهوری روسیه روز دوشنبه طی یک کنفرانس مطبوعاتی به خبرنگاران گفت: «توافق دریای سیاه امروز عملاً به پایان رسیده است.»
وی افزود: به محض آنکه بخشی (از توافقات) مرتبط با روسیه برآورده شود، مسکو بلافاصله به توافقنامه غلات باز خواهد گشت.
کرملین با منقضی اعلام کردن توافق غلات اعلام کرده است تا زمانی که خواسته‌های مسکو برای ارسال محموله‌های کشاورزی روسیه به جهان برآورده نشود، صادرات غلات اوکراین را متوقف خواهد کرد.
توافق صادرات غلات اوکراین از طریق دریایی سیاه ژوئیه ۲۰۲۲ با میانجی‌گری ترکیه و سازمان ملل متحد در استانبول امضا شده بود.
توافق غلات که پیش‌تر دو بار تمدید شده است طی سال گذشته این امکان را به وجود آورد تا با وجود درگیری‌‌ها، نزدیک به ۳۳ میلیون تن غلات از بنادر اوکراین خارج شود.
هدف از امضای این توافق جلوگیری از بحران غذایی در جهان و تسهیل صادرات غلات به کشورهای نیازمند در آفریقا، خاورمیانه و آسیا عنوان شده بود که به دلیل قطع صادرات غلات و محصولات کشاورزی اوکراین با تهدید کمبود و بالارفتن قیمت مواد غذایی روبرو بودند.
این در حالیست که کرملین معتقد است که چندین هدفی به صورت کامل تحقق نیافته و کشورهای فقیر سهمی ناکافی از غلات صادر شده از بنادر اوکراین داشته‌اند.
علاوه بر این، کرملین تاکید دارد که خواسته‌های مسکو در ارتباط با توافق جداگانه‌ای که همزمان با توافق غلات، بر سر انتقال مواد غذایی و کود روسیه حاصل شده و صادرات این اقلام را در بحبوحه تحریم‌های غرب تسهیل می‌کرد، برآورده نشده است.
هر دو کشور درگیر در جنگ از تامین‌کنندگان عمده گندم، جو، روغن آفتابگردان و سایر محصولات غذایی مقرون به صرفه در جهان به شمار می روند که کشورهای در حال توسعه به آنها متکی هستند.
«تمدید نشدن توافق غلات با حملات پهپادی به پل کریمه بی ارتباط است»
مسکو از چند هفته پیش با اشاره به آنچه موانع موجود بر سر راه تحویل محصولات کشاورزی و کودهای شیمیایی تولیدی در روسیه عنوان شد، تهدید کرده بود که توافق صادرات غلات اوکراین را تمدید نمی کند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز دوشنبه در خصوص پایان یافتن توافق غلات گفت: ترکیه، اوکراین و سازمان ملل از تصمیم کرملین مطلع شده‌اند.
وی در گفتگو با خبرگزاری دولتی تاس تصریح کرد: «روسیه مخالفت خود را با تمدید این توافق رسماً به طرف‌های ترکی، اوکراینی و همچنین دبیرخانه سازمان ملل متحد اعلام کرده است.»
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین صبح دوشنبه در حالی از پایان یافتن توافق غلات خبر داد که ساعاتی پیش از آن پل استراتژیک ارتباطی میان روسیه و شبه جزیره کریمه هدف حمله پهپاد‌های نیروی دریایی اوکراین قرار گرفت.
بنا به آخرین گزارش‌ها که فرانس‌پرس نیز به آن استناد کرده است در حملات بامداد روز دوشنبه به این پل دست کم دو غیرنظامی کشته شده‌اند.
آگهیبا این حال، سخنگوی کرملین اطمینان داد که تصمیم برای عدم تمدید توافق غلات از سوی مسکو از پیش گرفته شده و ربطی به حملات یاد شده ندارد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در نخستین واکنش به تصمیم مسکو برای تمدید نکردن توافق صادرات غلات اوکراین هشدار داد که چنین تصمیمی زمینه کمبود و افزایش بهای مواد غذایی در جهان را فراهم خواهد کرد.