سه سرباز آمریکایی در حمله پهپادی به پایگاه نظامی آمریکا در خاک اردن موسوم به برج ۲۲ کشته شدند و ده‌ها نفر دیگر نیز دچار آسیب دیدگی شدند. جو بایدن در همان ابتدا این حمله را به گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت ایران نسبت داد. اما چرا این حمله با بقیه حملات فرق دارد؟
آگهیجو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، «شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران» را مسئول حملات روز یکشنبه دانسته و گفته است که آمریکا پاسخ همه کسانی را که مسئول آن هستند را در زمان مقتضی و به انتخاب خود خواهد داد.
ایران روز دوشنبه هر گونه دست داشتن در این حملات را رد کرد؛ اما «مقاومت اسلامی در عراق» در ادامه تلاش‌هایش برای بیرون راندن نیروهای آمریکایی از عراق و سوریه که در جریان جنگ اسرائیل و حماس نیز شدت بیشتری به خود گرفته است، مسئولیت چند حمله در روز یکشنبه را بر عهده گرفته است که شاید بی ارتباط با تلفات آمریکا در اردن نباشد.
چرا این موضوع مهم است؟
نخست آنکه این جدی‌ترین حمله به نیروهای آمریکایی در خاورمیانه از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس یعنی از هفتم اکتبر تا به امروز است.
دوم اینکه این اولین حمله به نیروهای آمریکایی در داخل خاک اردن است و به معنی گشایش یک جبهه جدید برای افزایش تنش‌های منطقه است.
مهم‌تر از همه این است که این حمله، در بستر جنگ در باریکه غزه صورت می‌گیرد و تشدید تنش‌ها و درگیری‌های منطقه‌ای از جمله حمله حوثی‌ها به کشتی‌های عبوری از دریای سرخ را بیشتر می‌کند.
اهمیت «برج ۲۲» در چیست؟
سخنگوی دولت اردن ابتدا مدعی شد که حمله به مقر آمریکایی در اردن نبوده، بلکه پایگاه تنف در سوریه هدف قرار گرفته است.
این سخنگو بعدا اظهارات خود را پس گرفت و اذعان کرد که حمله در مرز اردن و سوریه رخ داده است. وی همچنین این حمله را محکوم کرد و گفت که سربازان آمریکایی در راستای حفاظت از مرزها و مبارزه با تروریسم به اردن کمک می‌کنند.
پاسگاه مرزی معروف به برج ۲۲ در یک مکان راهبردی مهم در داخل خاک اردن و در شمال شرقی‌ترین نقطه این کشور در تقاطع مرزی با عراق و سوریه واقع شده است.
جاناتان لرد، یکی از مقام‌های سابق وزارت دفاع آمریکا در این زمینه می‌گوید که «این منطقه کلیدی در نزدیکی مناطقی است که یک گروه شبه نظامی طرفدار ایران موسوم به «کتائب حزب الله» آنجا را تحت کنترل دارد.
اطلاعات کمی در مورد این پایگاه وجود دارد. موقعیت آن نزدیک «پادگان تنف» است که تعداد کمی از نیروهای آمریکایی را در آن سوی مرز سوریه در خود جای داده است. تنف نقش مهمی در مبارزه با داعش داشته و هم اکنون نیز به عنوان بخشی از راهبرد ایالات متحده برای مهار تجمع نظامی ایران در شرق سوریه بر عهده دارد.
برج ۲۲ آنقدر به نیروهای نظامی آمریکایی در تنف نزدیک هست که خیلی راحت می‌تواند از آن‌ها پشتیبانی کند و در عین حال به طور بالقوه با شبه نظامیان مورد حمایت ایران در منطقه مقابله کند و به سایر نیروهای آمریکایی این امکان را بدهد تا بقایای داعش در منطقه را زیر نظر داشته باشند.
آمریکایی‌ها در اردن چه می‌کنند؟
از زمان آغاز درگیری‌های سوریه در سال ۲۰۱۱، واشنگتن صدها میلیون دلار برای کمک به اردن هزینه کرده است تا یک سیستم نظارتی دقیق، معروف به برنامه امنیت مرزی برای جلوگیری از نفوذ شبه نظامیان از سوریه و عراق ایجاد کند.
پادشاهی اردن صدها مستشار آمریکایی دارد و یکی از معدود متحدان منطقه‌ای است که در طول سال تمرینات نظامی گسترده‌ای را با نیروهای آمریکایی برگزار می‌کند.
اردن برای تقویت دفاع مرزی خود اواخر سال گذشته میلادی از واشنگتن خواست تا سامانه‌های پدافند هوایی پاتریوت را در این کشور مستقر کند. علاوه بر این، اردن برای تامین مالی پهپادهای مورد استفاده در طرح چند میلیارد دلاری مبارزه با قاچاق مواد مخدر از مرز با سوریه درخواست کمک‌های بیشتر کرده است. امان، پایتخت اردن شبه نظامیان طرفدار ایران را که بر جنوب سوریه تسلط دارند را مقصر قاچاق مواد مخدر به اردن می‌داند.
مقاومت اسلامی در عراق چه کسانی هستند؟
مقاومت اسلامی در عراق مسئولیت حمله به نیروهای آمریکایی را برعهده گرفت. «مقاومت اسلامی در عراق» اصطلاحی عام برای توصیف ائتلاف شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران در عراق است که مخالف حمایت آمریکا از اسرائیل در جنگ غزه هستند.
عضویت در این گروه به قدری مبهم است که به گروه‌های مسلح امکان انکار موجه اقداماتی را که انجام می‌دهند را می دهد. به عبارت دیگر، گروه‌های مختلف شبه‌نظامی امکان رفتن در پوشش این ائتلاف را برای تبری جستن از پذیرش مسئولیت حملات را دارند.
«موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» در این باره ادعا کرده است که «شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد سپاه پاسداران ایران نقش هماهنگ‌کننده [در این ائتلاف] را ایفا می‌کند.»
از زمان آغاز جنگ اسرائیل و غزه، این گروه مسئولیت حدود ۲۰ حمله به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه را بر عهده گرفته است.
آگهیروز یکشنبه، مقاومت اسلامی عراق اعلام کرد که پرسنل آمریکایی را با هواپیماهای بدون سرنشین در سه نقطه در سوریه، از جمله دو پایگاه در نزدیکی محل تلاقی مرزهای عراق، سوریه و اردن هدف قرار دادند، اما هنوز مشخص نیست که آیا این گروه به طور خاص به حمله در خاک اردن اشاره کرده است یا خیر.
نیروهای نظامی آمریکایی در سه کشور عراق، سوریه و اردن
گفته می‌شود چیزی نزدیک به ۲۵۰۰ سرباز آمریکایی در عراق و ۹۰۰ سرباز در شمال شرق سوریه برای حمایت از عملیات علیه بقایای داعش حضور دارند.
مشخص نیست که چه تعداد از نیروهای آمریکایی در پاسگاه مرزی برجک ۲۲ مستقر هستند. همچنین نوع سلاح‌های نگهداری شده، پدافند هوایی مورد استفاده و اینکه دقیقاً چه اشتباهی در این حمله رخ داده است، نامشخص است.