روند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا چهار روز دیگر آغاز میشود، این روند در کوتاهمدت چه تاثیر اقتصادی بر زندگی شهروندان این کشور خواهد گذاشت؟
بانک مرکزی بریتانیا برای گرامیداشت برکسیت، سکههای ۵۰ پنسی جدیدی ضرب کرده که بر روی آن شعار «صلح، سعادت و دوستی با همه ملل» نقش بسته است. شعاری که نشان از خوشبینی دولت بریتانیا برای عقد قراردادهای تجاری با قدرتهای اقتصادی جهان طی ۱۱ ماه آینده و تضمین آیندهای پرورنقتر برای اقتصاد این کشور دارد.
البته اکثر شهروندان بریتانیا بلافاصله پس از شروع روز نخست فوریه متوجه تاثیر اجرای توافق اتحادیه اروپا و بریتانیا برای خروج این کشور از جمع اعضاء اتحادیه نخواهند شد چرا که ثبات یا تقویت ارزش سکههای ۵۰ پنسی وابسته به توافقهایی اقتصادی دولت بریتانیا طی دوره انتقالی دارد.
لندن همزمان با پیشبرد دو قرارداد تجاری مهم با اتحادیه اروپا و ایالات متحده، ناگزیر است با بسیاری از طرفهای تجاری خود برای تعیین سطح تعرفههای تجاری جدید مذاکره کند.
در حال حاضر اتحادیه اروپا به عنوان یک بلوک اقتصادی بزرگترین شریک تجاری انگلستان به شمار میرود. اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۸ مقصد ۴۵ درصد صادرات بریتانیا بوده و ۵۳ درصد کالاها و خدمات مورد نیاز این کشور از اتحادیه اروپا وارد شده است.
البته فعلا بریتانیا در دوره انتقالی قرار دارد و تا پایان سال ۲۰۲۰ همچنان بخشی از بازار مشترک اتحادیه اروپا محسوب میشود و تجارت آزاد کالا و خدمات و انتقال آزاد نیروی کار و سرمایه برقرار خواهد بود. اما این وضعیت تنها تا ۱۱ ماه دیگر ادامه خواهد داشت.
همچنین بریتانیا باید طی ۵ ماه آینده، تکلیف حقوق و مقررات مربوط به ماهیگیری در آبهای مشترک با اعضاء اتحادیه اروپا به ویژه فرانسه، هلند، آلمان و دانمارک را روشن کند. البته همزمان بریتانیا قادر خواهد بود در مذاکرات اول ژوئیه با اتحادیه اروپا خواستار تمدید دوره انتقالی شود.
بریتانیا امیدوار است تا منافع احتمالی از دست رفته پس از اجرای برکسیت را با عقد یک قرارداد تجارت آزاد با ایالات متحده جبران کند. قراردادی که تاکنون با ابراز تمایل دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا و وزرای خزانهداری و بازرگانی دولت ایالات متحده مواجه شده است.
آقای ترامپ پیشتر با انتشار توییتی مدعی شده بود که توافق تجاری بریتانیا و آمریکا، منافع این کشور را بیش از دوران حضور در اتحادیه اروپا تامین خواهد کرد.
در تازه ترین اظهار نظر، استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا اعلام کرده که عقد این قرارداد تا پایان سال جاری میلادی اولویت اصلی آقای ترامپ است. در عین حال، ویلبِر راس، وزیر بازرگانی آمریکا نیز گفته که به جهت شباهت بالای موجود میان اقتصاد آمریکا و بریتانیا و نیز ادغامهای انجام شده میان بخشهای مالی دو کشور، حصول توافق تجاری با این کشور برای واشنگتن دشوار نخواهد بود.
اما اختلافنظر میان مقامهای اقتصادی دو کشور در خصوص اخذ مالیات از غولهای دیجیتالی آمریکا یعنی گوگل، اپل، فیسبوک و آمازون همچنان مانعی برای پیشبرد گفتگوهای تجاری به شمار میرود. به طوری که ساجد جاوید، وزیر دارایی بریتانیا در جریان برگزاری مجمع جهانی اقتصاد در داووس بار دیگر تاکید کرد که اخذ مالیات از غولهای دیجیتالی آمریکا بسیار عادلانه و در جهت برقراری فضای رقابت منصفانه میان شرکتهاست. البته گذشته از این، آمریکا انتقادهایی را نیز متوجه استاندارهای بریتانیا برای بهداشت و سلامت محصولات غذایی کرده است، امری که صادرات مواد غذایی ارزان آمریکا به بریتانیا را دشوار خواهد کرد.
بنابراین با وجود دشواریهای موجود برای حصول توافقهای تجاری جدید بریتانیا اگر این کشور تا ابتدای ژوئیه ۲۰۲۰ درخواست تمدید دوران انتقالی را تقدیم اتحادیه اروپا نکند و تا پایان سال جاری میلادی نیز موفق به عقد توافقهای تجاری جدید نشود، آنگاه تجارت خارجی این کشور مشمول تعرفههای مصوب سازمان تجارت جهانی میشود، رخدادی که میتواند قیمت کالاها و خدمات مورد نیاز شهروندان بریتانیا را افزایش دهد.