رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید آژانس فعلا سوالی در خصوص سه مرکز اعلام نشده در ایران که در آنجا غنی‌سازی اورانیوم مشاهده شده ندارد و این نهاد در حال بررسی توضیحاتی است که ایران ارائه کرده است.
آگهیآقای گروسی روز دوشنبه ۵ ژوئن ساعاتی پس از آغاز نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در یک کنفرانس خبری توضیحات مفصلی در خصوص آخرین وضعیت برنامه هسته‌ای ایران و مذاکرات آژانس با مقام‌های جمهوری اسلامی ارائه داد. گروسی با اشاره به اینکه پیشرفت‌هایی بین ایران و آژانس ایجاد شده، تاکید کرد که این پیشرفت‌ها به اندازه‌ای که او امیدوار بوده، نبوده‌اند.
بازگشت دوربین‌ها به تاسیسات هسته‌ای ایران
او با اشاره به اینکه دوربین‌های نظارتی آژانس در اوایل ماه مه میلادی در کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ ایران نصب شده تاکید کرد که همچنین دوربین‌هایی در نیروگاه فردو و همچنین تاسیسات نطنز به منظور نظارت بر غنی‌سازی با خلوص بالا نصب شده است.
این در حالیست که مقام‌های جمهوری اسلامی از اشاره شفاف در خصوص میزان نظارت آژانس طفره رفته و توضیحات مشخصی در خصوص گستردگی دوربین‌های آژانس در مراکز هسته‌ای خود ارائه نکرده بودند.
آقای گروسی با اشاره به اهمیت وجود این دوربین‌ها در تاسیسات هسته‌ای ایران افزود: «وجود این دوربین‌ها و نظارت‌ها به ما کمک می‌کند تا با سرعت بیشتری تغییرات احتمالی در سطح غنی‌سازی ایران را شناسایی کنیم.»
در بخش دیگری از توضیحات مدیر کل آژانس، گروسی اعلام کرد میزان ذخایر اورانیوم غنی‌سازی شده ایران در سه ماه گذشته بیش از یک چهارم افزایش یافته است. به گفته مدیر کل آژانس، این ذخایر شامل حدود نیم تن اورانیوم غنی‌سازی شده ۲۰ درصد و همچنین بیش از یکصد کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد است.
تکذیب بسته شدن پرونده سه مرکز اعلام نشده
مدیرکل آژانس در پاسخ به سئوال دیگری به مسئله سه مرکز اعلام نشده ایران که بازرسان آژانس در آنجا رد اورانیوم پیدا کرده بودند، اشاره و تاکید کرد که در حال حاضر سوالی در خصوص ندارد و آژانس در حال ارزیابی‌های فنی توضیحات و جواب‌های ایران است. او در ادامه بسته شدن پرونده این سه مکان را رد کرد. رافائل گروسی در بخشی از سخنان خود تصریح کرد که صرف غنی سازی ممنوع نیست و آژانس فقط کم و کیف آن را بررسی می کند.
این اظهار نظر آقای گروسی در حالی مطرح می‌شود که در روزهای گذشته برخی رسانه‌ها مدعی شده بودند اختلافات بر سر یکی از این مراکز اعلام نشده حل و فصل شده است. گروسی اما در کنفرانس خبری خود تاکید کرد که هنوز پرونده این سه مکان بسته نشده و آژانس تنها در حال ارزیابی پاسخ‌های ایران است.
پیش از این مقام‌های جمهوری اسلامی و رافائل گروسی در ماه مارس ۲۰۲۳ با یکدیگر به توافق رسیده بودند که ایران با بازرسان آژانس در خصوص پیدا شدن اورانیوم در این سه مرکز اعلام نشده، همکاری کند.
آقای گروسی با رد ادعای رسانه‌های ایران که مدعی بودند مسئله در مرکز آباده در استان فارس حل و فصل شده، گفت: «ارزیابی ما برای این مکان همچنان پابرجاست و تاکید می‌کنم که همچنان باید مسائل پادمانی باقیمانده از تعهدات ایران در چارجوب پادمان حل و فصل شود.»
او همچنین با اشاره به توافقاتی که با مقام‌های ایرانی در ماه مارس انجام داده، تاکید کرد که همچنان باید اقدامات بیشتری از سوی تهران صورت گیرد. گروسی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به اینکه همکاری‌های میان تهران و آژانس هنوز کافی نیست گفت: «تجهیزات نظارتی ما در برخی از مراکز هسته‌ای ایران نصب شده اما فعلا دسترسی به آن نخواهیم داشت و اطلاعات آن به صورت مهر و موم شده در ایران باقی می‌ماند.»
این چارچوب یکی از ابتکارهایی بود که در دوران ریاست علی اکبر صالحی به عنوان رئيس سازمان انرژی اتمی بین تهران و آژانس در دستور کار قرار گرفت و طرفین توافق کردند محتوای فیلم‌ها و تصاویر دوربین‌های نظارتی آژانس تا زمان حصول توافق احتمالی نزد تهران باقی بماند. با این حال با روی کار آمدن دولت ابراهیم رئيسی، مقام‌های جمهوری اسلامی تصمیم گرفتند بخشی از این دوربین‌های نظارتی را تعطیل کنند و از آن زمان تنش‌ها میان تهران و آژانس شدت گرفت.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
با توضیحات امروز رافائل گروسی مشخص شده که تهران بار دیگر به روند پیشین خود بازگشته و اجازه داده این دوربین‌ها در تاسیسات هسته‌ای نصب شوند اما فعلا آژانس به محتویات آنها دسترسی نداشته باشد.
پاسخ گروسی به نتانیاهو
آقای گروسی در بخش دیگری از پرسش و پاسخ خود با خبرنگاران در خصوص صحبت‌های نتانیاهو که مدعی شده بود آژانس تسلیم ایران شده است، گفت: «کار آژانس فنی و بی‌طرفانه است و ما وظیفه خود را بدون هیچ‌گونه سوگیری و با تمرکز بر مسائل فنی انجام می‌دهیم و استانداردهای خود را هم به دلایل سیاسی پایین نمی‌آوریم. با این حال همه روسای کشورهای عضو حق دارند که تفسیر و نظر خود را داشته باشند و ما هم به نظرات همه احترام می‌گذاریم.»
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در خصوص مسئله کشف اورانیوم با غنای ۸۳ درصد هم توضیحات ایران را صحیح دانست. پیش از این گزارش‌هایی در خصوص کشف اورانیوم با میزان غنای ۸۳ درصد در تاسیسات اتمی ایران کشف شده بود که مقام‌های جمهوری اسلامی آن‌را به رسوب مواد رادیواکتیو مرتبط دانستند و تاکید کردند که تهران برنامه‌ای برای غنی‌سازی اورانیوم در آن سطح ندارد.