اسرائیل وعده داده است که حماس را از بین خواهد برد و سایر گروگان‌های حماس را آزاد خواهد کرد، اما مشخص نیست که در صورت رسیدن به این اهداف، چه برنامه‌ای برای آینده نوار غزه دارد و چشم‌انداز تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی در کجای این سپهر قرار خواهد داشت.
آگهیبا گذشت نزدیک به سه ماه از آغاز جنگ در نوار غزه، دولت اسرائیل هنوز طرح کلی روشنی برای آینده نوار غزه ارائه نکرده است؛ اما آنچه به نظر می‌رسد این است که اسرائیل در نظر دارد تا وارد مرحله تازه‌ای از تهاجم خود شود.
مقامات این کشور روز دوشنبه اعلام کردند که ارتش اسرائیل در ماه ژانویه نیروهای خود در غزه را کاهش خواهد داد و وارد مرحله‌ای بومی‌سازی‌تر شده از عملیات «پاکسازی» می‌شود که آن نیز احتمالا چند ماه به درازا خواهد انجامید.
کاهش تعداد نیروهای اعزامی اسرائیل به نوار غزه این امکان را فراهم می‌آورد که برخی از نیروهای ذخیره بتوانند به زندگی روزمره شخصی خود بازگردند و اقتصاد آسیب دیده اسرائیل را تقویت کنند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
رویترز به نقل از یک مقام آمریکایی نوشته است که احتمالا این تصمیم نشان دهنده گذار به سمت کاهش شدت عملیات در شمال نوار غزه باشد؛ دقیقا همان چیزی که واشنگتن از اسرائیل خواسته بود.
ساکنان منطقه شیخ رضوان در شهر غزه، درست جائیکه حمله اسرائیل ابتدا در آن نقطه متمرکز بود، خبر دادند که تانک‌های اسرائیلی پس از ۱۰ روز نبرد شدید به عقب برگشتند.
ساکنان محلی همچنین خبر دادند که تانک‌های اسرائیلی از منطقه المیناء در شهر غزه و بخش‌هایی از منطقه تل‌الحوا عقب‌نشینی کردند. این موارد در حالی است که نیروهای ارتش اسرائیل همچنان مواضع خود در جاده ساحلی غزه را حفظ کردند.
سناریوهای ناهمگون کابینه اسرائیل در خصوص آینده جنگ غزه
روزنامه تایمز اسرائیل در مقاله روز سه‌شنبه خود، نحوه سیاست‌گذاری‌ها در اسرائیل را متناقض و مبهم توصیف می‌کند؛ چنانچه برخی از مقامات مانند یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل اظهار داشت که هر وقت که جنگ تمام شود آنگاه «مسئولیت اسرائیل در مورد زندگی روزمره در نوار غزه» نیز پایان خواهد یافت و باری بر دوش اسرائیل نخواهد بود.
این در حالی است که کسان دیگری همچون «بتسالل اسموتریچ» وزیر دارایی اسرائیل معتقد هستند که بعد از پایان جنگ، اسرائیل تازه باید ساخت شهرک‌های اسرائیلی در نوار غزه را آغاز کند.
بنی گانتس، رهبر حزب وحدت ملی اسرائیل نیز پس از پیوستن به ائتلاف حکومتی بنیامین نتانیاهو در پی حمله حماس در هفتم اکتبر، بلافاصله خواستار تدوین راهبردی برای خروج از نوار غزه شد؛ چه بسا ایالات متحده آمریکا نیز هشدارهای لازم را داده بود که اسرائیل نمی‌تواند برای مدت نامعلومی در غزه باقی بماند.
اما آفی دیختر، یکی دیگر از اعضای کابینه امنیتی اسرائیل در گفتگو با رادیو کان معتقد است که «بدون نابودی زیرساخت‌های حماس و سرنگونی توانایی‌های حکومتی آن، نمی‌توان پایانی برای جنگ متصور بود.»
نتانیاهو منتظر ارزیابی‌هاست
در همین حال، گزارش شده است که نتانیاهو در روزهای اخیر چندین بار درخواست روسای امنیتی در خصوص تصمیم‌گیری برای دوران پس از جنگ را رد کرده است.
در عوض، دفتر نتانیاهو اعلام کرده است که او به معتمدان ارشد خود از جمله ران درمر، وزیر امور راهبردی که اخیراً در واشنگتن با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا در مورد «حکومت و امنیت در غزه» گفتگو کرده بود، دستور داده است تا برای ارزیابی اولیه در این زمینه آماده شوند.
امتناع نتانیاهو از برگزاری چنین نشست‌هایی تا کنون به این دلیل بوده است که او نمی‌خواهد نقش مورد انتظار مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین در مدیریت آینده امور داخلی غزه را فاش کند و باعث ایجاد اختلاف و بحران در دولت ائتلافی خود شود.
نتانیاهو بارها مخالفت خود با این پیشنهاد که پس از جنگ کنترل غزه به دست تشکیلات خودگردان فلسطینی بیفتد را اعلام کرده است و در عوض گفته است که باید غزه را نظامی‌زدایی کرد.
اختلاف دیدگاه بین اسرائیل و آمریکا در خصوص اداره‌کنندگان آینده غزه
نتانیاهو گفته است که اسرائیل می‌خواهد یک منطقه حائل ایجاد کند تا از تکرار حملات مشابه از سوی فلسطینیان جلوگیری کند.
نتانیاهو همچنین ایده حضور نیروهای حافظ صلح خارجی را رد کرده و گفته است که تنها ارتش اسرائیل می‌تواند تضمین کند که غزه غیرنظامی باقی بماند.
اما واشنگتن اصرار دارد که تشکیلات خودگردان فلسطینی - که اسرائیل آن را به حمایت از تروریسم و ناتوانی در محکومیت حملات ۷ اکتبر حماس متهم کرده است - در نهایت می‌تواند خلاء موجود را با یکپارچه سازی سیاسی کرانه باختری و نوار غزه پر کند و مسیر رسیدن به راه حل نهایی تشکیل دو کشور اسرائیل و فلسطین را هموار کند.
آگهیتشکیلات خودگردان فلسطینی در ۱۷ سال گذشته هیچ انتخاباتی برگزار نکرده و محبوبیت آن بخاطر فساد و حضور روزافزون اسرائیل در کرانه باختری به شدت در حال کاهش است. به همین جهت، ایالات متحده نیز اذعان دارد که این تشکیلات قبل از اینکه بتواند مسيولیت نوار غزه را به دست گیرد ابتدا باید «جوان سازی» شود.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
دو تن از سیاستمداران منطقه به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که اسرائیل به جای اینکار ترجیح می‌دهد یک نهاد چندملیتی، از جمله متحدان عرب و تکنوکرات‌ها در غزه حضور یابند. اما اکثر کشورهای عربی تمایلی به دخالت در این موضوع ندارند؛ و میزان حمایت اعراب از بازسازی غزه تا مشخص شدن سرنوشت راه حل دو دولتی کمی دور از انتظار است.
با توجه به اینکه مقامات اسرائیلی اعلام کرده‌اند که «با اتفاقی که در ۷ اکتبر رخ داد، تحقق راه حل دو کشوری همچون پاداشی برای حماس خواهد بود،» پس به نظر می رسد که نوعی اشغال‌گری شبیه به مدل کرانه باختری مدنظر اسرائیل باشد که در آن یک نهاد تعیینی وظیفه اداره امور مدنی را برعهده داشته باشد و اسرائیل نیز کنترل امنیتی آن را حفظ کند.
از طرفی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز گفته است که تنها در صورتی حاضر به پذیرش مسئولیت اداره نوار غزه است که دربرگیرنده تشکیل کشور مستقل فلسطین شامل کرانه باختری و بیت المقدس شرقی باشد . اسرائیل هر سه منطقه را در جنگ شش روزه ۱۹۶۷ تصرف کرد.
آگهییکی دیگر از نگرانی‌های اصلی اسرائیل، بازگرداندن یا نجات گروگان‌های در دست حماس است. اعضای این گروه در روز هفتم اکتبر تعداد ۲۴۰ گروگان را ربودند و اسرائیل معتقد است که ۱۲۹ نفر هنوز در نوار غزه گروگان هستند.
بقیه این افراد در طی یک وقفه کوتاه در درگیری آزاد شدند و برخی دیگر نیز در طی حملات هوایی اسرائیل و یا حین فرار کشته شدند.
هم اکنون قطر و مصر به دنبال مذاکره برای متارکه جنگ و توافق برای آزادی گروگان‌ها هستند.